

TBB Dergisi 2014 (115)
Abdullah KARABOYACI
217
lığını suç haline getiren nokta, aksi davranışın kanunla yasaklanmış
olmasıdır. Vergi kaçakçılığında mükellefler gerçek dışı beyanda bulu-
narak ya da hiçbir şekilde beyanname vermeyerek bir kısım gelirlerini
vergi dışında bırakmaktadırlar.
1.3. Vergi Planlaması
Vergi planlaması, mükelleflerin, işletmeleri üzerindeki vergi yü-
künü azaltmak için, kanunların kendilerine verdiği hakları en uygun
şekilde kullanarak katlanacakları vergi yükünü azaltmaya yönelik ça-
balarıdır
29
. Kar etme amacı ile faaliyet gösteren firmaların, karlarını
maksimize etmek için kullanabilecekleri yöntemlerden biri de gerek ka-
nunlarda yer alan muafiyet ve istisna hükümlerinden olabildiğince faz-
la yararlanmak, gerekse işletmelerinin yapıları ile iş süreçlerini gözden
geçirerek maliyetlerini düşürüp hasılatlarını artırmak suretiyle vergi
yüklerini en aza indirmek yönünde politikalar gerçekleştirmektir
30
.
3. Gerçek Gelir ile Beyan Edilen Gelir Arasındaki Farkın Tespit
Yöntemleri
Türk vergi sisteminde mükelleflerin beyan ettikleri gelirlerin doğ-
ruluğunun kontrol edilmesi için kullanılan müesseseler VUK’un 127
ila 152’nci maddeleri arasında düzenlenmiştir. Yoklama, vergi incele-
mesi, arama ve bilgi toplama şeklinde ifade edilen söz konusu dört
müessese, beyan edilen gelir ile gerçek gelir arasındaki farkı sadece
beyandan geriye doğru giderek değil, aynı zamanda vergiyi doğuran
olayın gerçekleştiği andan beyannamenin verildiği tarihe kadar geçen
süreçteki tüm işlem ve mükellefiyetlerin yerine getirilmesini sağlaya-
rak tespit etmek amacındadır.
1.4. Yoklama
Yoklama müessesesi, VUK’un 127 ila 133’üncü maddelerinde dü-
zenlenmiştir. Yoklamanın amacı, mükellefleri ve mükellefiyetle ilgili
maddi olayları, kayıtları ve mevzuları araştırmak ve tespit etmektir.
29
Tuncer, II-B bölümü.
30
Cemal İbiş, “İşletmelerde Vergi Planlaması”, Mali Çözüm, Sayı.68, (Temmuz-
Ağustos-Eylül 2004), s.73.