sayi115

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Mahkûmların Özel Hayatı

koruma sağlayabilecek derecede açık ve ayrıntılı olmadığını ve ayrıca

somut olaya konu olan cezanın genel nitelikte bir yasaklama olduğu-

nu belirterek, başvurucunun aile yaşamına müdahale edildiğine karar

vermiştir.

Disiplini bozucu hareketleri karşısında mahkûmların ailesiy-

le yüz yüze görüşme olanağının genel bir yasak kapsamında engel-

lenmesinin, yeniden sosyalleştirilmesi amaçlanan bireylerin ıslahı

açısından olumlu etkiler doğurmayacağı açıktır. Ayrıca böylesi bir

durumun mahkûmun ziyaretine giden aile fertleri açısından doğura-

cağı sonuçlar da göz önünde bulundurulmalıdır. Bir mahkûmun aile

fertleriyle iletişim kurmaya ne derece ihtiyacı varsa, aile fertlerinin de

mahkûmla ilişkilerini devam ettirmeye aynı derecede hakkı olacaktır.

Mahkûmlara konulan ziyaretin engellenmesi yasağı sadece onlara yö-

nelik bir cezalandırma içermeyip, aile fertlerini de mağdur konumuna

getirmektedir. Bu nedenle hangi suç işlenmiş olursa olsun, mahkûmla

ailesi arasındaki ilişkinin varlığını sona erdirmeye yetmeyeceği için,

aralarındaki ailevi bağları önemli ölçüde zedeleyici nitelikteki yaptı-

rımların uygulanması hem mahkûmlar hem de onların aile fertleri

açısından kabul edilebilir görünmemektedir.

Mahkeme, özel infaz rejimine tabi tutulan bazı mahkûmların aile

ziyaretlerinin, kamu güvenliğinin sağlanması amacıyla daha seyrek

ve daha sıkı denetim şartları altında yapılmasına izin verilmesini, sı-

nırlama amacına uygun olduğu gerekçesiyle demokratik toplum ge-

reklerine aykırı bulmamaktadır. Nitekim Messina/İtalya davasında

mafya ilişkileri nedeniyle özel infaz rejimine tabi tutulan başvurucu-

nun aile ziyaretleri bu kapsamda kısıtlanmış ve mektuplaşmaları sıkı

denetim şartları altına sokulmuştur. Mahkeme, bu özel infaz rejimi-

nin tutuklu ve hükümlülerin bağlantılı oldukları suç örgütleriyle ki-

şisel ilişkilerde bulunma riskini en aza indirmek ve bu vesileyle suç

çevreleriyle olan bağlarını koparmak amacıyla uygulandığını tespit

etmiştir. İnfaz makamlarının mümkün olduğu kadar başvurucunun

yakın aile bireyleriyle ilişkisini sürdürmesine yardımcı olmak istedik-

lerini ve böylece başvurucunun hakları ile özel infaz rejimi arasında

adil bir denge kurmaya çalıştıklarını belirten Mahkeme, başvurucuya

uygulanan kısıtlamaların aile bağlarını sürekli nitelikte engelleyici ol-

madığından bahisle somut olayda ihlal bulmamıştır.

Messina/İtalya, Baş. No. 25498/94, 28.09.2000