sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Bülent ALTINSOY

nılmasını öngörmediğini ve bu bağlamda dayatılabilecek herhangi bir

kısıtlama ya da yasaklamanın getirilmediğini gözlemlemiştir. Böyle-

ce, iç hukuk gereğince cezaevi yetkililerine sadece içerik bakımından

mektupları denetlenme ve sansürleme yetkisi verilmesine rağmen, so-

mut olayda yetkililerin bundan farklı bir uygulamaya başvurmaları-

nın 8. maddeyle bağdaşmayacağına karar verilmiştir.

Mahkûmların haberleşmesine yönelik kurulan organizasyon açı-

sından cezaevi idarelerine bazı pozitif yükümlülükler de düşmektedir.

Mesela Avrupa İnsan Hakları Komisyonu, yazılan mektupların gön-

derilmesi ve gelen mektupların alınması konusunda cezaevi yönetimi-

nin görevlendirilmesi halinde, mektubun akıbeti hakkında mahkûmu

bilgilendirme konusunda devletin pozitif bir yükümlülüğü olduğunu

belirtmiştir.

AİHM, mahkûmların avukatları ile olan iletişimine daha büyük

bir önem atfetmiş ve bu alana özel bir koruma sağlamıştır. Öğretide,

savunmanın hazırlanabilmesi için, tutuklu veya hükümlü ile avukatı-

nın özgürce mektuplaşabilmesi gerektiğini söyleyenler olduğu gibi,

bu kişilerin avukatlarıyla görüşme ve yazışmalarının hiçbir sınırlama-

ya tabi olmaksızın denetim dışı bırakılmasının, avukatın bu hakkını

kötüye kullanmasına ve sanığın kayırılmasına yol açacağını söyleyen-

ler de vardır.

AİHM’ye göre ise tutuklu ve hükümlülerin avukatlarıy-

la mektuplaşması hiçbir şekilde engellenmemelidir.

AİHM’nin bu konudaki yerleşik içtihadı, bir avukatla haberleşme-

nin ne amaçla olursa olsun AİHS’nin 8. maddesi uyarınca ayrıcalıklı

bir statüye sahip olduğu yönündedir.

Bu nedenle bir avukata gönde-

rilen yahut bir avukattan gelen bir mektubun okunmasına, yalnızca

yetkili makamların mektubun içeriğinin cezaevi kurumunun veya bir

başkasının güvenliğini tehdit ettiği ya da başka bakımlardan suç teşkil

eden bir niteliğe haiz olduğu kanaatine vardıklarında izin verilmesi

uygun görülmektedir.

Grace/Birleşik Krallık, Baş. No. 11523/85, 04.03.1987

Doğan Soyaslan, “Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların İnfaz Rejimleri”, İnfaz Hukuku-

nun Sorunları Sempozyumu, Ankara, 2000, s.180

Bahri Öztürk, Mustafa Ruhan Erdem, Veli Özer Özbek, Uygulamalı Ceza

Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara, 2001, s.349.

Campbell/Birleşik Krallık, Baş. No. 13590/88, 25.05.1992; Golder/Birleşik Krallık,

Baş. No. 4451/70, 21.02.1975

Kepeneklioğlu/Türkiye, Baş. No. 73520/01, 23.01.2007