52 / 517
TBB Dergisi 2014 (115)
Bülent ALTINSOY
51
AİHM, Salapa/Polonya
51
davasında mahkûmların Mahkeme ile
mektuplaşmalarında, mahkûmları Mahkeme’ye başvuru yapmaktan
alıkoyabilecek şekilde denetime tabi tutmanın Sözleşme’de yer alan
bireysel başvuru hakkını önemli derecede etkileyeceğini belirtmiştir.
İç hukuk hükümlerinin mahkûmların mektuplaşabilecekleri kişi ka-
tegorileri arasında herhangi bir fark gözetmeksizin yetkililerin mek-
tupları denetlemesine, açmasına ve okumasına dayanak oluşturan bir
gerekçeli karar verme yükümlülüğü öngörmemesi Sözleşme ile bağ-
daşmayacaktır. Dolayısıyla, Polonya hukuk sisteminin AİHM organla-
rıyla yapılan yazışmaları özel bir statüye dâhil etmemesi haberleşme
hakkını ihlal etmiştir.
Mahkûmların kamusal makamlarla veya bizzat Mahkeme ile yap-
tığı yazışmaların, cezaevi idaresince sadece engellenmesi değil bazı
özel durumlarda okunması bile ihlal sebebi olarak görülmektedir.
Sözleşme organlarına gönderilen veya sözleşme organlarından gelen
mektupların okunmasının haberleşme hakkını ihlal ettiğini
52
düşünen
Mahkeme, aynı kanaatini kamu denetçisi ile yapılan yazışmalarda da
sürdürmüştür.
53
3.a.c. Mahkûmların İletişiminin Denetlenmesi
Teknolojinin suçla mücadelede kullanılmaya başlanmasıyla bir-
likte bireyler arasındaki iletişimin denetlenmesi gitgide daha fazla
başvurulan bir yöntem haline gelmiş ve bu durum bazı sakıncaları
beraberinde getirmiştir. Bu gelişmeler bağlamında pek çok anayasada
ve uluslararası sözleşmede iletişimin denetlenmesi çeşitli güvencelere
bağlanmış ve bu surette kamu güvenliği ile haberleşme hürriyeti ve
özel hayatın gizliliği arasında denge oluşturulmaya çalışılmıştır.
54
yısı ile herhangi bir şekilde disiplin işlemi yapılamaz.
c. Bu kişiler, Mahkemeye yaptıkları bir şikâyet sonucu ika edilen işlemlere ilişkin
olarak, tutuklu bulundukları devlet mahkemelerinde yetkili bir avukatla yazışma
ve kimsenin duyamayacağı biçimde danışma hakkına sahiptirler.
3. Önceki bendlerin uygulanmasında bir kamu makamı ancak, yasada öngörül-
müş olması ve demokratik bir toplumda ulusal güvenliğin, suç eylemlerinin açığa
çıkarılıp kovuşturulmasının veya sağlığın korunmasının gerekli kılması hâlinde
müdahalelerde bulunabilir.
51
Salapa/Polonya, Baş. No. 34487/97, 19.12.2002; Harrıs- O’boyle- Bates- Buckley,
s.414
52
Valasinas/Litvanya, Baş. No. 44558/98, 24.07.2001
53
Niedbala/Polonya, Baş. No. 27915/95, 04.07.2000
54
Mustafa Taşkın, Adli ve İstihbari Amaçlı İletişiminDenetlenmesi, Seçkin Yayınları,