sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Ömer ÖMEROĞLU

Soruşturma veya kovuşturma aşamasında da hakim veya mah-

keme kararıyla fizik kimliğinin tespitine ilişkin işlemler yaptırılabilir.

PVSK’nun 5. maddesi: Polis; a) Gönüllü, b) Her çeşit silah ruhsatı,

sürücü belgesi, pasaport veya pasaport yerine geçen belge almak için

başvuruda bulunan, c) Başta polis olmak üzere, genel veya özel kolluk

görevlisi ya da özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilen, ç) Türk

vatandaşlığına başvuruda bulunan, d) Sığınma talebinde bulunan

veya gerekli görülmesi halinde, ülkeye giriş yapan sair yabancı, e) Gö-

zaltına alınan, kişilerin parmak izini alır. Birinci fıkraya göre alınan

parmak izi, ait olduğu kişinin kimlik bilgileri ile birlikte, ne zaman ve

kim tarafından alındığı belirtilmek suretiyle, bu amaca özgü sisteme

kaydedilerek saklanır. Ancak, parmak izinin hangi sebeple alındığı

sisteme kaydedilmez. Olay yerinden elde edilen ve kime ait olduğu he-

nüz tespit edilemeyen parmak izleri, kime ait olduğu tespit edilinceye

kadar, ilgili soruşturma dosya numarası ile birlikte sisteme kaydedilir.

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 81 inci maddesi ile 5275 sa-

yılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 21 inci

maddesi hükümlerine göre alınan parmak izleri de bu sisteme kayde-

dilir. (a) bendi hariç birinci fıkra ile dördüncü fıkra kapsamına giren

kişilerin ayrıca fotoğrafları alınarak, ikinci fıkrada belirlenen esaslara

uygun olarak parmak izi ile birlikte sisteme kaydedilir Bu sistemde

yer alan bilgiler, kimlik tespiti, suçun önlenmesi veya yürütülmekte

olan soruşturma ve kovuşturma kapsamında maddi gerçeğin ortaya

çıkarılması amacıyla mahkeme, hakim, Cumhuriyet savcısı ve kolluk

tarafından kullanılabilir. Kolluk birimleri, kimlik tespiti yapmak ya

da olay yerinden alınan parmak izini karşılaştırmak amacıyla doğru-

dan bu sistemle bağlantı kurabilir.

Sistemde kayıtlı bilgilerin hangi kamu görevlisi tarafından ve ne

amaçla kullanıldığının denetlenebilmesine imkân tanıyan bir güven-

lik sistemi kurulur. Sistemde yer alan kayıtlar gizlidir; altıncı ve yedin-

ci fıkralarda belirlenen amaçlar dışında kullanılamaz. Sisteme kayıtlı

olan parmak izi ve fotoğraflar, kişinin ölümünden itibaren on yıl ve

her halde kayıt tarihinden itibaren seksen yıl geçtikten sonra sistem-

den silinir. Parmak izi ile fotoğrafların sistemde kaydedilmesi ve sak-

lanması ile bu kayıtlardan yararlanmaya ilişkin diğer esas ve usûller,

İçişleri Bakanlığı tarafından Adalet Bakanlığının görüşü alınarak çı-

karılacak yönetmelikle düzenlenir, hükmünü taşımaktadır.