sayi115

Ceza Muhakemesinde Şüpheli ve Sanığın Fizik Kimlik Tespiti

etmek muhakeme hukuku amaçlarına uygun bir yorum olacaktır.

Çünkü hakim kararlarına karşı itiraz yoluna gidilmesi ve bu yolla ka-

rarın yeniden gözden geçirilmesinin sağlanması mümkündür. Oysa

savcının kararına karşı gidilebilecek böyle bir yol bulunmadığından

savcının bu konudaki kararı derhal kesinleşecektir. Savcının bu kara-

rına karşı başsavcıya başvurmanın mümkün olduğu düşünülebilir ise

de, bu yöntemin etkin olduğunu söylemek mümkün değildir. Savcının

bu konuda, başsavcının talimatına uymasının gerekip gerekmeyeceği

de ayrıca tartışmalıdır

. Bu durumda savcı tarafından alınacak fizik

kimliğin tespitine ilişkin karara karşı muhatapların etkin bir başvuru

olanağı bulunmadığı açıktır. Oysa fizik kimliğin tespiti kişinin beden-

sel verilerinin kayıt altına alınmasını içerdiğinden kişi özgürlüğüyle

doğrudan ilgili bulunmaktadır. Kişi özgürlükleri ile ilgili bu konuda

kişilerin itiraz yoluna başvurabilmeleri için, savcının hakimden karar

istemesinin daha doğru bir yöntem olacağını ve mümkün bulunabile-

ceğini düşünmekteyiz.

Bununla birlikte talepte bulunulan hakimlik makamının kanu-

nun düzenlemesini esas alarak konuyla savcılığın görevlendirilmiş ol-

duğu gerekçesine dayanarak kendisine yöneltilen fizik kimliğin tespiti

talebini reddetmesi veya değerlendirilmek üzere savcılığa göndermesi

olasıdır. Bu nedenle ileride de anlatacağımız üzere kanunda, soruştur-

ma aşamasında hakim ve kovuşturma aşamasında ise mahkemenin

fizik kimlik tespiti konusunda karar vermeye yetkili olduğu yolunda

bir değişiklik yapılmasının yararlı olacağı görüşündeyiz.

PVSK’nunda yapılan 2007 yılı değişikliklerden sonra kolluk gö-

revlileri, gözaltına alınan şüphelilerin parmak izlerini alarak, kayde-

debilecektir. Bu düzenleme kolluğun fiziki kimlik tespiti yapabileceği

anlamına gelmektedir. Yine kolluk gönüllülük esasına bağlı olarak

şüphelilerin parmak izini alabilecektir. Gözaltına alınan şüpheliler

açısından, kolluk fotoğraf çekimi de yapabilecek ve bu fotoğrafları

kayıt altına alabilecektir. 2007 yılı değişikliği ile PVSK kolluk birim-

lerine fizik kimliğin tespiti konusunda, gönüllü şüpheliler ve gözaltı-

na alınan şüpheliler açısından kısmi yetki vermiş olmaktadır. Kolluk

birimleri gönüllü şüphelilerin parmak izini almak, gözaltına alınan

şüphelilerin parmak izini almak ve fotoğraflarını çekmek suretiyle fi-

Benzer tartışmalar için bkz. (http/

Erişim Tarihi 26.12.2013).