267 / 449
Anayasal Vergileme İlkeleri Işığında Ücret Gelirlerinin Vergilendirilmesi
266
mali gücü aynı şekilde ölçülmemekte, ücretlinin gelir elde etmesi ile
ilgili bağlantılı giderlerin önemli çoğunluğu mali güç tespitinde dik-
kate alınmamaktadır.
16
2.2.Subjektif Safilik İlkesi Bakımından
Verginin mali güçle ilgili olması, sadece safi tutarın vergilendiril-
mesinin yeterli olacağı anlamına gelmez. Zira mükellef insanlık onu-
runa yakışır bir şekilde hayat sürmek zorundadır. Bu sebep ile hayatta
kalmak için yapmak zorunda olduğu giderler üzerinde bir tasarruf
yapma hakkına sahip olmadığından dolayı bu kısmın vergi dışına çı-
kartılması gerekmektedir. Kaldı ki harcamaları üzerinden dolaylı ver-
giler ödemektedir.
17
Adalet ilkesi açısından konuya baktığımızda; asgari geçim indiri-
mi, mükellefin vergi ödeme gücünün, asgari geçim haddinden sonra
kalan gelir dilimi üzerinden başladığını kabul eder. Vergi kanunla-
rında belirli bir asgari geçim tutarı, bu nedenle vergi kapsamı dışında
tutulur. Bu tutarın kişinin hayatını devam ettirebilmesi için gerekli
olduğu kabul edilir ve geriye kalan kısım vergi matrahı olarak kabul
edilir. Bu temel bir vergi adaleti kuralıdır.
18
Asgari geçim indirimi uygulamasının temel amaçlarından birisi
de sosyal devletin asgari bir yaşam düzeyi sağlaması gerektiği düşün-
cesidir. Çünkü sosyal devlet, vatandaşlarının asgari yaşama düzeyini
sağlamalıdır. Sosyal devlet vergi politikası uygulama yoluyla ekono-
miye müdahale ederek, gelir ve servet dağılımındaki adaletsizlikleri
gidermeye çalışır. Yani, sosyal devlet ilkesi gereği asgari yaşam haddi-
nin vergi dışı bırakılması gerekir.
19
Eşitlik ilkesi açısından konuya baktığımızda, T.C. Anayasası’ nın
10. maddesi “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî
inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin ka-
nun önünde eşittir. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz
16
Yavaşlar, s.6.
17
Yavaşlar, s.6.
18
Selahattin Tuncer, Vergi Hukuku ve Uygulaması, Cilt II, Ankara, Yaklaşım
Yayınları,2006,s.31-32.
19
Mümtaz Soysal , 100 Soruda Anayasanın Anlamı, İstanbul,Gerçek Yayınevi., 1987,
s. 231.