TBB Dergisi 116.Sayı

TBB Dergisi 2016 (116)

Hande Bahar AYKAÇ

347

en kötü biçimlerdeki çocuk işçiliğinin önlenmesidir

. Türkiye IPEC’e

1992 yılında ilk imza atan ülkelerden biri olmuş ve bu çerçevede çok

sayıda projeyi hayata geçirmiştir.

C. 182 Sayılı Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimlerinin

Önlenmesi Acil Eylem Sözleşmesi

ILO’nun IPEC kapsamında acil olarak ortadan kaldırılmasını ön-

gördüğü “en kötü biçimlerdeki çocuk işçiliği” kavramı, 1999 yılın-

da -temel ILO Sözleşmelerinden bir diğeri olarak kabul edilen- Söz-

leşmeye konu oluşturmuştur. Gerçekten de ILO tarafından 1.6.1999

tarihinde kabul edilen ve Türkiye tarafından 26.1.2001 tarihinde

onaylanan

“

Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimlerinin Önlenmesi Acil Ey-

lem Sözleşmesi

Adlı 182 Sayılı Sözleşme”de

, 18 yaşın altındaki herkes

çocuk olarak tanımlanmış ve bu Sözleşmeyi onaylayan üye devletle-

re, en kötü biçimlerdeki çocuk işçiliğinin yasaklanmasını ve ortadan

kaldırılmasını sağlayacak ivedi ve etkin önlemleri alma yükümlülü-

ğü yüklenmiştir.

Sözleşme uyarınca 18 yaşın altındaki bütün çocuklar için acil ola-

rak yasaklanması gereken “en kötü biçimlerdeki çocuk işçiliği” kavra-

mı şu çalıştırma biçimlerini içermektedir: “a) çocukların alım-satımı

ve ticareti, borç karşılığı veya bağımlı olarak çalıştırılması ve askeri

çatışmalarda çocukların zorla ya da zorunlu tutularak kullanılması-

nı da içerecek şekilde zorla ya da mecburi çalıştırılmaları gibi kölelik

ve kölelik benzeri uygulamaların tüm biçimlerini, b) çocuğun fuhuş-

ta, pornografik gösterilerde kullanılmasını, bunlar için tedarikini ve

sunumunu, c) çocuğun özellikle ilgili uluslararası anlaşmalarda be-

lirtilen uyuşturucu maddelerin üretimi ve ticareti gibi yasal olmayan

faaliyetlerde kullanılmasını, bunlar için tedarikini ve sunumunu d)

doğası ve gerçekleştirdiği koşullar itibariyle çocukların sağlık, güven-

lik veya ahlaki gelişimleri açısından zararlı olan işleri kapsar”.

Bkz.

Türkiye’de

ILO-IPEC kapsamında 1992-2001 Döneminde yürütülen çalışmalara ilişkin olarak

bkz. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Çocuk İşçiliği ile Mücadele, 6 vd.

4623 Sayılı Uygun Bulma Kanunu, RG, 3.2.2011, 24307.

Sözleşmenin İngilizce metni için bkz:

convdisp1.htm. Sözleşmenin resmi Türkçe çevirisi için bkz.

public/turkish/region/eurpro/ankara/about/ilo_182.htm.