433 / 449
Bireysel Başvuru İncelemesinde Anayasaya Uygunluk Denetimi Sorunu ve İnsan Hakları ...
432
Bireysel başvuruya konu kılınamayacak kategorilerin (istisna-
ların) (K.m.45/3) yasa ile değil, anayasa ile düzenlenmesinin daha
doğru olacağını düşünüyorum.
3- Somut Norm Denetimi (Any.m.152) Yolunun Analoji Yönte-
miyle Bireysel Başvuru İncelemelerinde Uygulanabilmesi (Norma-
tif Kapasite) Sorunu:
Anayasamızın 152 nci maddesi hükmü şöyledir:
“Bir davaya bakmakta olan mahkeme, uygulanacak bir kanun
veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasaya aykı-
rı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının
ciddi olduğu kanısına varırsa, Anayasa Mahkemesinin bu konuda
vereceği karara kadar davayı geri bırakır.
Mahkeme, Anayasaya aykırılık iddiasını ciddi görmezse bu id-
dia, temyiz merciince esas hükümle birlikte karara bağlanır.
Anayasa Mahkemesi, işin kendisine gelişinden başlamak üzere
beş ay içinde kararını verir ve açıklar. Bu süre içinde karar verilmez-
se mahkeme davayı yürürlükteki kanun hükümlerine göre sonuçlan-
dırır. Ancak, Anayasa Mahkemesinin kararı, esas hakkındaki karar
kesinleşinceye kadar gelirse, mahkeme buna uymak zorundadır.
Anayasa Mahkemesinin işin esasına girerek verdiği red kara-
rının Resmi Gazetede yayımlanmasından sonra on yıl geçmedikçe
aynı kanun hükmünün Anayasaya aykırılığı iddiasıyla tekrar baş-
vuruda bulunulamaz.”
Görülmekte olan (derdest) davalarda uygulanacak normun ana-
yasaya aykırı olması, ciddi aykırılık olasılığı halinde bunun Anayasa
Mahkemesinin denetiminden geçirilmesi, anayasanın üstünlüğünün
ve bağlayıcılığının doğal sonucudur.
22
Açıklanan nedenlerle, doğrudan ve soyut olarak yasama işlemi aleyhine yapıldığı
anlaşıldığından başvurunun, diğer kabul edilebilirlik şartları yönünden incelen-
meksizin “konu bakımından yetkisizlik” nedeniyle kabul edilemez olduğuna ka-
rar verilmesi gerekir.
Başvurunun, “konu bakımından yetkisizlik” nedeniyle Kabul Edilemez Oldu-
ğuna, yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde bırakılmasına, 30/9/2013 ta-
rihinde kesin olarak Oy Birliğiyle karar verildi.” (AYMK.2.Bölüm, 30.9.2013 ta-
rih, 2013/4061 Başvuru Numarası. Keza aynı şekilde, 2.Bölüm 16.4.2013 tarih,
2013/469 Başvuru Numarası).
22
1961 Anayasası, m.151. Hüküm aynen şöyledir:
“Anayasaya aykırılığın diğer mahkemelerde ileri sürülmesi
Madde 151-Bir davaya bakmakta olan mahkeme, uygulanacak bir kanunun hü-