110 / 453
TBB Dergisi 2015 (117)
Cansu KOÇ
109
IV. Kamusal Alanın Çöküşünde Medya ve Sivil Toplum
Kuruluşları
Meşruiyet krizini ve bir meşruluk yanılsamasını doğuran neo-
liberal dönemin, ulaşım ve iletişim teknolojisindeki hızlı gelişmelere
sahne olduğu ve bundan beslendiği söylenebilir. Zira kapitalist sınıfın
taleplerine göre biçimlenen bir teknoloji söz konusudur.
64
Medya, neoliberal dönemin çıkar çatışmalardan hayli etkilenmiş
ve ekonominin şekillenmesiyle paralel olarak bir kamusal alan olmak-
tan çıkıp tüketim alanı haline gelmiştir. Katılımdan uzak izleyiciler
için ise kamusal alan görüntüsünde bir sahne olarak işlev görmeye
başlamıştır.
65
Günümüzde medya çokluğu çeşitliliği sağlar görünmemektedir.
Ekonomik gelişmelerin ön plana alınması ve belirleyici güç olarak ka-
bul edilmesi, medya patronlarının aynı ürünü farklı yöntem ve araç-
larla pazarlaması sonucunu doğurmuştur. Siyaset ve toplumsallık
medyada da ekonominin ardında kalmıştır. Bu biçimde mali sıkıntılar
ile meşruiyet zedelenmesi medya kurumlarınca aynı anda yaşanır du-
ruma gelmiştir.
66
Yeni medya; karşılık verememe ve seyircileşme algısını iyiden
iyiye yaratmıştır. Konuşma, tartışma, savunma, karşı çıkma; televiz-
yonlar ve radyolar karşısında imkansız hale gelmiştir. Dolayısıyla bu
tip kitle iletişim araçlarının yarattığı dünya, salt görünüşte kamusal
olmakla kalmaktadır.
67
Özellikle kamu kuruluşu olarak örgütlenmiş yayın organlarının
kamu hizmeti görmeleri beklenen bir durumdur. Bunun mümkün ola-
bilmesi için ise herkesin rahat ve eşitçe erişebileceği yayınlar yapılma-
lı, programlar eğitme ve eğlenme eksenli olarak düşünülüp dengeli bir
biçimde seçilmeli, politik konularda ise tarafsızlık sağlanabilmelidir.
Medya kuruluşlarından belli oranlarda bu özellikleri sağlayabilmeleri
beklenirken karşımıza siyasi ve ekonomik alan ayrışması ve bu ayrış-
mada ekonominin baskınlığı sorunu çıkmaktadır. Yayın kuruluşları
64
Cangızbay, a.g.m, sf.285.
65
Yükselbaba, a.g.e., sf.167.
66
67D.Beybin Kejanlıoğlu, “Medya Çalışmalarında Kamusal Alan Kavramı”, Ka-
musal Alan, Ed. Meral Özbek, İstanbul, Hil Yay., 2010, sf.698-699.
67
Habermas, Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, sf.290-291.