207 / 453
Objektif Dava Birleşmesi
206
olarak mahkemece gerçekleştirilecek incelemenin sırasını belirlemek-
tedir.
23
Bu dava çeşidinde talepler arasında öncelik sonralık, aslîlik
fer’îlik olarak ifade edilen bir sıralama vardır. Oysa kümülatif dava
birleşmesinde davacının ulaşmak istediği birden çok talep sonucunun
hepsi birbirine eşdeğerdir; yani aralarında herhangi bir tercih sırala-
ması yoktur. Burada davacı birden çok talep ileri sürmekte ve hepsi
hakkında karar verilmesini istemektedir.
Bununla birlikte terditli davada talepler arasında hukukî ya da
ekonomik bağlantı aranmaktadır.
24
Oysa kümülatif davada talepler
arasında herhangi bir bağlantı aranmamaktadır.
3. Seçimlik Dava
Seçimlik borçlarda seçim hakkın kendisinde olan borçlu ya da
üçüncü kişinin bu hakkı kullanmaktan kaçınması halinde alacaklı ta-
rafından seçimlik dava açılabilir. Bu davanın açılabilmesi için seçim
hakkı borçluda olmalıdır; seçim hakkının kimde olduğunun belirlene-
memesi halinde borçlu da kabul edilir (TBK m.87). Buna göre birden
çok edimi içine almakla beraber, borçlunun bunlardan birini yerine
getirmekle yükümlü olduğu borç türüne seçimlik borç denir.
25
Örne-
ğin, borcun konusu bir bisiklet ve av tüfeği olur ve bunlardan birini
yerine getirmek ya da istemek hakkı borçluya ya da alacaklıya aitse
borç seçimlik borçtur.
26
Kümülatif davada davacı ileri sürdüğü taleplerin hepsi hakkında
karar verilmesini istemekteyken; seçimlik davada seçim hakkı borç-
luya ait olduğundan hangi talebin hüküm altına alınacağı yargılama
sırasında borçlunun seçimine göre belirlenecektir.
27
Seçimlik davada
davacı birden fazla talebinin hepsi hakkında karar verilmesini isteme-
mektedir. HMK gerekçesinde seçimlik davada aslında gerçek anlamda
bir dava birleşmesinin mevcut olmadığı belirtilmiştir. Borcun konusu
yani edim ve dolayısıyla talep tektir. Edimin konusunu birbirinin al-
23
Pekcanıtez / Atalay / Özekes, 2013, s.473.
24
Ulukapı, 1990, s.34.
25
Ulukapı, 1990, s.32, dipnot 113.
26
Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Demir-Demir Yayıncılık, 6. Baskı, İstan-
bul 2001, s.1495.
27
Muşul, 2009, s.107.