308 / 421
TBB Dergisi 2015 (118)
Cem BALOĞLU
307
dir.
25
Dolayısıyla, iş sağlığı ve güvenliği konusunda mevzuatla ya da
diğer iş hukuku kaynaklarıyla belirlenmiş olan hususlar da birer çalış-
ma şartıdır. İşverenin, çalışma şartlarını uygulamaması, yani hiç uy-
gulamaması veya eksik uygulaması, işçiye haklı nedenle fesih imkanı
sağlamaktadır. Çalışma şartlarının uygulanmaması, başta iş sağlığı ve
güvenliği ve işin düzenlenmesi hükümleri olmak üzere işçinin kanun
ve sözleşme hükümlerine aykırı çalıştırılmak istenmesi halinde söze
konu olmaktadır.
26
Yargıtay bir kararında;
“...İşveren, işyerinde işçilerin sağlığını ve iş gü-
venliğini korumak için gerekli olanı yapmakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğün
sadece önlem almakla yetinilebileceği anlamına taşımadığı, alınan önlemlere
uyulup uyulmadığını denetleme ve giderek önlemlere uyulmasını temin anla-
mında bulunduğu da kuşkusuzdur. Başka bir deyişle, işveren işyerinde, geniş
anlamda, doğmuş veya doğabilecek tüm tehlikeleri önlemek zorundadır. Bu zo-
runluluk sonucu olarak işyerinde, işveren bakımından tam anlamı ile geniş bir
kontrol mekanizması kurulmalıdır. Olayımızda ise; işverenin gerekli kontrol
mekanizmasının bulunmadığı, işçilerin işin gerekleri dışında ve tehlike doğu-
rabilecek şekilde dahi çalışabildikleri anlaşılmakta ve bu hal, işçinin görevi ile
ilgili bulunmadığı halde, kendiliğinden, velev ki
aşırı bir görev duygusu ile
dahi olsa,
çatıya çıkarılıp düşmesi şeklinde belirginleşmektedir. Kaldı
ki; sigortalı işçinin kendisine ait olmayan tehlikeli bir iş için kendili-
ğinden ve uyarılara rağmen çatıya çıkmasının, hayatın olağan akışına
ters düştüğü de ortadadır...” şeklinde hüküm tesis etmiştir.
27
Kanaa-
timce, söz konusu kararda, işverenin iş sağlığı ve güvenliğine yöne-
lik çalışma şartlarını uygulamamasının işçinin doğrudan sağlığını ve
güvenliği tehdit etmese dahi, işin sağlığını ve güvenliğini tehlikeli bir
hale getirerek dolaylı bir biçimde işçiyi de etkilediği vurgulanmakta
ve iş sağlığı ve güvenliği konusunda oldukça önemli bir noktaya temas
edilmektedir.
4857 sayılı Kanunun söz konusu hükmüne benzer bir düzenleme
854 sayılı Deniz İş Kanununda da yer almaktadır. 854 sayılı Kanunun
14 üncü maddesinin II numaralı bendinin (b) fıkrasında yer alan
“İşve-
ren veya işveren vekilinin gemiadamına karşı, kanuna, hizmet akitlerine veya
25
Süzek, a.g.k., s.655.
26
Mollamahmutoğlu, a.g.k., s.616.
27
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, Esas: 1978/2077, Karar: 1978/7689, Tarih: 31.10.1978.