119

162 / 617

TBB Dergisi 2015 (119) Serkan AĞAR 161
da olan vergi idaresinin bu külfetten kurtarılmasının istenmesinden
kaynaklanır.62
Kanunların anlam ve amaçlarına aykırı olmakla beraber lafızları-
na uygunluğu yüzünden metinlerin olağan bir şekilde uygulanmasıy-
la (hukuki pozitivizmin yorum yöntemlerinin kullanılmasıyla) takip
edilemeyen ve ancak sosyolojik hukuk okulunun “amaçsal yorum” yön-
teminin kullanılması sayesinde yaptırıma bağlanabilen fiil ve işlemler
kanundan kaçınma sonucunu doğurur. Amaçsal yorumun vergi hu-
kukundaki pozitif temeli 213 sayılı VUK’un 3/B maddesidir.
Peçeleme sözleşmesi, mükellef ve sorumluların vergiden kaçın-
mak amacıyla başka tür özel hukuk sözleşmelerinin arkasına saklan-
malarıdır.63 Peçeleme ile vergilendirilmesi amaçlanan iktisadi sonuç,
başka bir hukukî kılıklandırma altında vergi dışı bırakılmak, kanun
bu yoldan dolanılmak istenir.64 Peçeleme sözleşmesi ile amacın vergi-
den kaçınmak olması şartıyla dolanılmak istenen vergi kanunu hükmü
maddi vergi hukukuna65 veya şekli vergi hukukuna 66 ilişkin olabilir. 67
Peçelemede iç işlem (gizlenen iktisadi saik) ile dış işlem (görünürdeki
özel hukuk işlemi veya sözleşmesi) bir ahenk oluşturarak birbirlerini
tamamlar ve amaçsal bir bütünlük oluşturur. Bu amaçsal bütünlüğün
nihai amacı ise, lafzından yararlanılması suretiyle vergi normlarının
dolanılmasıdır. 68
Türk vergi mevzuatında peçeleme sözleşmesi veya peçeleme kav-
ramına 69 açıkça yer verilmemiştir. Peçeleme bir sözleşme üzerine ku-
62 Topçuoğlu, a.g.e., s. 54.
63 Selim Kaneti, Vergi Hukukunda Ekonomik Yaklaşım İlkesi, Vergi Dünyası, Tem-
muz, 1992, S. 131, s. 2, , Erişim
Tarihi: 09/05/2015.
64 Kaneti, a.g.m., s. 4.
65 Maddi vergi hukuku, vergi borcu konusunda hak ve ödevlerin doğumunu, sona
ermesini ve bunların içeriğine ilişkin hukuki ilkeleri inceler, Serkan Ağar, Vergi
Tahsilatından Kaynaklanan Uyuşmazlıklar ve Çözüm Yolları, Ankara, Şubat, 2009,
s. 95.
66 Şekli vergi hukuku, maddi hukukça belirlenen vergi ilişkisinde hak ve yükümlü-
lüklerin gerçekleştirilme usullerini düzenler, Ağar, a.g.e., s. 95.
67 Aziz Taşdelen, Vergisel Açıdan Nakit Tahsilat ve Ödemenin Belgelendirilmesi
Ödevi, AÜHFD, 2004, C. 53, S. 2, s. 154.
68 Şefik Taylan Akman, Vergi Hukukunda “Peçeleme” Kavramının Hukuksal ve Sos-
yolojik Analizi, Ankara Barosu Dergisi, Y. 66, S. 3, Yaz, 2008, s. 29.
69 Öğretide genel olarak “peçeleme” tabiri tercih edildiği gibi buna alternatif olarak
“vergide kaçamak” (Salih Şanver, İşletme Vergiciliği ve Türk Vergi Sistemi, İstan-