119

523 / 617

Doğu Akdeniz’de Hidrokarbon Kaynakları ve Uluslararası Hukuka Göre Bölgedeki Kıta Sahanlığı ... 522
kemeleri ‘ilgili hakkaniyet ölçütlerini’ ve ‘ faktörleri’ sınırlandırma faaliyeti
ile doğrudan ilgili görerek, deniz alanlarının sınırlandırmasına uygula-
nabilir olarak yorumlamıştır. Kıta Sahanlığı ile ilgili ilk dava olan 1969
Kuzey Denizi Davasında UAD, sınırlandırmanın örf ve adet hukukuna
göre, ‘hakkaniyet prensiplerine’ uygun bir şekilde ve bütün ‘ilgili durumlar’
dikkate alınarak ‘anlaşma’ ile yapılacağını belirtmiştir. 70 Bu etki, 1958 Ce-
nevre Kıta Sahanlığı Sözleşmesi’nin 6. maddesindeki ‘sınırlandırma hük-
mü’ ile ‘örf ve adet hukuku hükmü’nün farklı formüle edilmiş olmasına
ve UAD’nin, 1969 Kuzey Denizi Davasında, Sözleşmenin 6. maddesinin
henüz örf ve adet hukuku kuralı olmadığını belirtmiş olmasına rağmen,
bundan sonraki iki dava olan 1977 İngiltere - Fransa Kıta Sahanlığı Da-
vası ve 1993 Grönland/Jan Mayen Davasında da görülmüştür.
Yukarıda da belirtilen sınırlandırma metoduna atıf yapılmama
kuralı yargı kararları ile zamanla değişmeye başlamıştır.71 Nitekim
UAD’nin72 ve tahkim mahkemelerinin73 son kararları bize, iki aşama-
lı bir sınırlandırma sürecinin hayata geçirilmesine yönelik bir eğilim
olduğunu göstermektedir. Bu çerçevede, ilk aşamada, karşılıklı kıyılar
arasında ‘geçici ortay hat’ ihdas edilmekte; ikinci aşamada da sonucun
‘hakkaniyete uygunluğu’ ‘özel durumların’ varlığı ışığında test edilmek-
tedir. Bununla birlikte, UAD’nin Romanya-Ukrayna Davası kararında
sınırlandırma metodunda bazı önemli değişiklikler ortaya çıkmıştır.
Bu kapsamda, üç aşamalı bir sürecin izlendiği görülmektedir.74 Birin-
Martinus Nijhoff Publishers, Leiden, 2005, s. 220.
70 I.C.J. Report 1969, op. cit., s. 46, par. 85, ayrıca bkz., s. 53, par. 101 (c) (1).
71 Yoshifumi Tanaka, The International Law of the Sea, Cambridge University Press,
Cambridge, 2012, s. 191.
72 Maritime Delimitation in the Area between Greenland and Jan Mayen, Judgment,
I.C.J. Reports 1993, s. 59-60, par. 49.
pdf, (e.t.. 15 Ağustos 2014) ; Ayrıca bkz., “Report No. 9-19”, International Mariti-
me Boundaries, Ed.:Jonathan I. Charney ve Lewis M. Alexander, Vol. III, Martinus
Nijhoff Publishers, Hague, s. 2515; Case Concerning Maritime and Territorial Qu-
estions Between Qatar and Bahrain, Merits, Judgment, I.C.J. Report 2001. http://
(e.t.: 15 Ağustos 2014); “Report Num-
ber 7-13 (2001)”, International Maritime Boundaries, Ed.:Jonathan I. Charney ve
Robert W. Smith, Vol. IV, Martinus Nijhoff Publishers, Hague 2002, s. 2841.
73 Eritre-Yemen Tahkim Mahkemesi Kararı için bkz., “Report Number 6-14 (1999)”,
International Maritime Boundaries, Vol. IV, op. cit., s. 2745; Ayrıca bkz., Award
of the Arbitral Tribunal in the Second Stage of the Proceedings (maritime deli-
mitation), Eritrea/Yemen, par. 132.
pag_id=1160 (e.t.: 15 Ekim 2014)
74 Maritime Delimitation in the Black Sea (Romania v. Ukraine), Judgment, I.C.J. Re-