119

524 / 617

TBB Dergisi 2015 (119) Sami DOĞRU 523
ci aşamada, ‘geçici eşit uzaklık çizgisi’ ihdas edilmekte; ikinci aşamada,
bu çizginin düzeltilmesine olan ihtiyaç değerlendirilmekte ve üçün-
cü aşamada da, bunun ‘hakkaniyete uygun olmayan sonuca’ neden olup
olmadığı test edilmektedir. Bu kararlar mevcut belirsizlikleri biraz
azaltmıştır.75 Bu kararlarda da görüleceği gibi, hem sözleşmeler hem
de mahkemeler ‘ilgili’ veya ‘özel durumlar’a vurgu yapmaktadır; ama
bunların açık bir listesi verilmemiştir.
Devlet uygulamalarına baktığımızda, bunların farklılıklar gös-
terdiğini görmekteyiz. Burada, tarafların sorunu ‘hakkaniyete uygun
(hakça) çözüme’ kavuşturmak üzere anlaştıkları sürece sınırlandırma
metodunda bir sınırlamanın söz konusu olmadığı görülmektedir. Bu
nedenle, deniz alanlarının sınırlandırılmasına ilişkin mümkün olan
bütün seçenekleri ve metotları değerlendirmek mümkün değildir.76
Bununla birlikte, bazı devletler ‘eşit uzaklık’77 metodunu kullanmış, bu
kapsamda, önce ‘ortay hat’ ile başlayıp, çeşitli ‘ faktörler/‘ilgili durumla-
ra’ 78 göre bu hattın üzerinde düzeltmeler yapmışlar;79 bazı son dönem
anlaşmalarda ise, 1990 tarihli Belçika-Fransa Karasuları ve Kıta Sa-
hanlığı Sınırları Anlaşması80 gibi, tarafların ‘hakkaniyete uygun çözüm’
arzularına atıf yapılmıştır. 81
Bütün bu sözleşme hükümleri ve yargı kararlar ı ile devlet uygulamala-
rının da gösterdiği gibi, deniz alanlarının sınırlandırılması konusun-
da uluslararası hukuk belirli bir metodu öngörmemekte, bunun yerine
sınırlandırmanın bütün ‘ilgili durumların’ dikkate alınarak ‘hakkaniyete
ports 2009, par. 116-118. (e.t.:
11 Ekim 2014).
75 Anderson, Modern Law of the Sea, Selected Essays, op. cit., s. 389.
76 Prescott ve Schofield, op. cit., s. 235.
77 İbid. s. 236.
78 Victor Prescott ve Clive Schofield, “Islands and Rocks and their Role in Maritime
Delimitation”, International Maritime Boundaries, Ed.: David A. Colson ve Robert
W. Smith, Vol. V, Martinus Nijhoff Publishers, Leiden, 2005, s. 3277.
79 Bkz., 1978 tarihli Hindistan - Tayland Anlaşması, “Report Number No. 6-11
(1978)”, International Maritime Boundaries, Ed.: Jonathan I. Charney ve Lewis M.
Alexander , Vol. II, Martinus Nijhoff Publishers, Doderecht 1993, s. 1433; 2000
tarihli Ekvator Ginesi - Nijerya Anlaşması, “Report Number 4-9 (2000)”, Interna-
tional Maritime Boundaries, Vol. IV, op. cit., s. 2657; 1997 tarihli Tayland-Vietnam
Anlaşması, “Report Number 5-23 (1997)”, ibid., s. 2683.
80 “Report Number 9-16 (1990)”, International Maritime Boundaries, Ed.: Charney
ve Alexander , Vol. II, op. cit., s. 1892.
81 Churchill ve Lowe, op. cit., s. 197.