119

TBB Dergisi 2015 (119)

Sami DOĞRU

525

rak, hakkaniyet prensiplerinin uygulanması, ‘ilgili/özel durumun’ bir

fonksiyonu olan ‘hakkaniyet surecinin’ uygulanması anlamına gelir.

Bunun için ‘hakkaniyet prensipleri’, hakkaniyete uygun çözüme ulaş-

maya yarayacak ilgi/özel durumlara atıf yapar.

Şüphesiz ki, deniz alanlarının sınırlandırılmasında hakkaniyet

prensiplerinin uygulanmasına ilişkin bu genel kural, somut durum-

lara uygulanamayacak kadar soyut bir nitelik göstermektedir. Bu ku-

ralın somut olaylara uygulanabilmesi, ‘ilgili/özel durumlar’ın neler

olduğunun bilinmesine bağlı gözükmektedir.

Bunun için aşağıda özellikle ‘ilgili/özel durumlar’ açıklığa kavuş-

turulmaya çalışılacak ve bu çerçevede, ilgili durumların ne aşamada

ve ne oranda dikkate alındığı, bir başka deyişle, sınır üzerinde ne oran-

da bir etkiye sahip oldukları belirginleştirilmeye çalışılacaktır.

3. İlgili/Özel Durumlar

‘İlgili/özel durumlar’, karar vericilere, sınırlandırmanın tarafları

olan devletlere ne kadar deniz alanı verilmesi gerektiğini belirleyecek

şekilde tasarlanmıştır.

Sınırlandırma sürecinde dikkate alınması ge-

reken çok sayıda ‘ilgi durum (faktör)’ bulunmaktadır.

Bu kapsamda,

devletlerin, görüşme sonucunda kendi çıkarlarını karşılayacak ve hak-

kaniyete uygun bir sınır çizgisi veya çizgileri oluşturulmasını sağlaya-

cak geniş imkânları vardır. Diğer bir değişle, devletlerin görüşmelerde

dikkate alabilecekleri ‘ilgili durumlar’ sınırsızdır.

‘İlgili’ veya ‘özel’ durumlar unsurunun kökeni Uluslararası Hu-

kuk Komisyonu (International Law Commission-ILC/UHK) tutanak-

larına dayanır. Sınırlandırmaya ilişkin her formülasyonda atıf yapı-

lan bu ölçüt, buradan da 1958 Cenevre Kıta Sahanlığı Sözleşmesi’nin

Ibid., s. 78.

Continental Shelf (Tunisia/Libyan Arab Jamahiriya), Judgment, I.C.J. Reports

1982, s. 59, par. 70; Bu konuda ayrıca bkz., Charney, Ocean Development and

International Law, op. cit., s. 507.

Acer, op. cit., s. 310.

Charney, Ocean Development and International Law, op. cit., s. 509.

Handbook on the Delimitation of Maritime Boundaries, Division for Ocean Affa-

irs and the Law of the Sea Office of Legal Affairs, United Nations. New York 2000,

s. 25.

. Reports 1969, par. 93.