198 / 617
TBB Dergisi 2015 (120)
Ali ALTINTAŞ
197
gözden kaçmamaktadır. Yürütme organı, birimlerini kayırmış, yargıyı
ötelemiştir. Danıştay kararı da evrak üzerinde bir temenni olmaktan
öteye gidememiştir. Anayasa’nın 138/son maddesi “
Yasama ve yürüt-
me organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar
ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine
getirilmesini geciktiremez
” hükmünü havi olduğu halde idare, Danıştay
kararına uymamış, kararı 12 yıl boyunca uygulamamış ve yürürlüğe
koyduğu yeni düzenleme ile geçerliliğini sürdüren kararı görmezden
gelmiş, yürütmenin bir birimi olan silahlı kuvvetler mensupları, iptal
edilen 2’nci sıradaki yerlerini korudukları gibi yeni Yönetmelik’te alt
düzey silahlı kuvvetler mensupları için de 8’inci sıra ayrılmıştır.
Yönetmelik’teki düzenleme gereğince bugünkü sistemde yargı-
yı Cumhuriyet başsavcısı, adalet komisyonu başkanı, BAM başkanı,
BAM Cumhuriyet başsavcısı, BİM başkanı, idare ve vergi mahkemesi
başkanları temsil etmektedir. Cumhuriyet başsavcısı, il protokolünün
dördüncü sırasını, öncegelme kuralı gereğince üyesi olduğu adalet ko-
misyonunun başkanı yargıç ve belirttiğimiz diğer mahkeme başkanı
yargıçlarla paylaşmaktadır. Adalet komisyonu başkanı, illerde ve ağır
ceza merkezi olan ilçelerde protokolde başsavcının yanında yer almak-
ta ve kimi zaman “Adalet Bakanlığı çelengi” şeklinde anons edilen ve
üzerinde CBS yazılı çelenkle törenlere katılmaktadır.
80
Ağır ceza mer-
kezi olmayan ilçelerde ise yargıç, protokolde, adli konularda verdiği
emir ve talimatları yerine getirmek zorunda olan emniyet müdürü ve
jandarma komutanından sonra gelmektedir (Ceza Muhakemesi Kanu-
nu m. 98, 119, 127, 163/2, 2803 sayılı Jandarma Vazife ve Selahiyetleri
Kanunu m. Ek-5, 2859 sayılı Polis Vazife ve Selahiyetleri Kanunu m. 9,
Ek-7). Genel ve özel bütçeli kuruluşların üst düzey yöneticilerine bile
ilçenin yargıçlardan daha fazla önem ve değer atfedilmektedir. Tören-
lere katılan halk da, zihninde, büyükten küçüğe, üstten asta, önemli-
den önemsize, güçlüden güçsüze, yetkiliden yetkisize sıraladığı devlet
erkânı içinde yargıcı görememekte, adliye yönetimindeki CBS etkisi
ve ağırlığı da eklenince yargıç, idari yapının bir parçasıymış gibi halk
katında kimilerinden büyük, kimilerinden küçük, kimilerinin astı, ki-
milerinin üstü biçiminde kategorize edilmektedir.
80
2004-2006 yılları arasından görev yaptığımız Çatak ilçesinin bağlı bulunduğu
Van’da, törenlerde kullanılan çelengin üzerinde Van CBS yazmakta idi. Dönemin
Adalet Komisyonu Başkanı Halit Eriş’in girişimi üzerine çelenk değiştirilmişti.