TBB Dergisi 120.Sayı

TBB Dergisi 2015 (120)

Ali ALTINTAŞ

199

ma ve kişiye hak ettiği ve layık olduğu değeri vermek anlamına geldi-

ği göz önüne alındığında Cumhuriyet savcısı ile yargıca verilen değer

arasındaki fark da böylece ortaya çıkmaktadır.

Anayasal sisteme ve demokratik teamüllere uymayan (mülga) pro-

tokol sıralamasının değiştirilmesi için 1974 yılında İçişleri Bakanlığı’nca

“Mülki Tören ve Protokol Yönetmeliği” taslağı hazırlanmış, bütün ba-

kanlıkların ve kamu kuruluşlarının görüşleri alınmış ancak yönetme-

lik yürürlüğe girememiştir. 1986 yılında merkez valilerince hazırlanan

“Protokol ve Görgü Kuralları” kitabı ile 05.01.1998 tarihinde merkez

valilerinden oluşan komisyonca hazırlanan “Mülki Protokol Yönetme-

liği Taslağı” da aynı akıbete uğramıştır.

1979 yılında Dışişleri Bakanlığı Protokol Dairesi’nce zamanın

anayasasına uygun olarak hazırlanan protokol yönetmeliği de 1980

darbesi nedeniyle yürürlüğe girememiştir. Demokratik ülkelerdeki

benzerleri örnek alınarak hazırlanan taslak bugün dahi aynen uygula-

nabilecek hükümler içermektedir. Taslağa göre devlet kurumları resmi

tören ve davetlerde anayasal düzenleme paralelinde yasama, yürütme

ve yargı organlarının birer temsilcisi tarafından temsil edilecekti. Vali

(ilçelerde kaymakam) yürütmeyi temsilen birinci sırada, en kıdemli

yargıç yargıyı temsilen ikinci sırada ve nihayet belediye başkanı ya-

samayı temsilen üçüncü sırada bulunacaktı. Yargının sırası ve temsili

açısından yeni bir düzenleme yapılması düşünüldüğünde bu taslağın

göz önüne alınması doğru bir uygulama olarak görülebilir. Çünkü ba-

ğımsız mahkemeler, barolar ve adliye teşkilatınca kullanılan yargının

kimin tarafından temsil edilmesi gerektiği sorunu çözülmüş değildir.

Nitekim yargı, CBS adına Cumhuriyet başsavcısı, mahkemeleri temsi-

len adalet komisyonu başkanı ve avukatları temsilen baro başkanınca

temsil ediliyor görünmekte ise de, mevcut durum itibarıyla yargıyı ki-

min temsil ettiği kesinlik arz etmediği gibi bir kişi tarafından temsili

de söz konusu değildir.

Hali hazırdaki düzenlemeyi öne sürerek mahkemelerin protoko-

lün dördüncü sırasında temsil edildiğini kabul etmek olanaklı değil-

dir. Zira bir sıraya birden fazla kişi yazılırsa, ilk sırada yazılan kişi o

Aytürk, s. 59.

Nafiz Aydın, “Yargı Protokolün Neresinde?”, Zaman, 02 Mart 2002,

(28 Ocak 2015).