TBB Dergisi 120.Sayı

TBB Dergisi 2015 (120)

Cüneyt UYSAL

489

ması halinde seçimlik borç olduğu, malik olan borçlunun ediminin

talep hakkının kullanılması ile ferdileştirilebileceği düşünülmektedir.

Bu seçim hakkının tehlike borçlusu tarafından yapılmasıyla edimin

belirlenebileceği, seçim hakkı borçlu tarafından yapılarak zarar teh-

likesinin önlenmesine ilişkin tedbirin belirlenmesi mümkündür. An-

cak edim belirlenebilirse, ifa edilebilir hale geldiği anlaşılmaktadır.

Seçim hakkının bulunmadığının savunulması ise yine hâkimi talep

sonucu olmayan bir dava ile karşı karşıya bırakacağından hukuka ay-

kırı olacaktır. Zarar tehlikesinin derhal malik tarafından önlenmemesi

nedeniyle ortaya çıkan zararlar bakımından TBK’nun 113/2 fıkrasın-

daki tazminat hakkının doğabilmesi kural olarak davalı borçlunun

dava tarihinden önce ediminin belirli olmasına bağlı olduğundan bir-

den fazla tedbirler arasında edimin belirlenmesinde seçim yetkisinin

bulunduğu anlaşılmaktadır.

C-Zarar tehlikesinin önlenmesinde dava hakkının

kullanılması

Zarar tehlikesinin önlenmesi amacıyla dava yoluna başvurulma-

ması, tehlikenin somutlaşması nedeniyle meydana gelen zararın gide-

rilmesine yönelik dava hakkını ortadan kaldırmaz. Zarar tehlikesine

maruz kalanlar, tehlikenin önlenmesi talebine rağmen tehlikenin ön-

lenmemesi durumunda doğrudan TBK’nun 113. maddesine dayanarak

masrafı yapı maliki borçluya ait olmak üzere zarar tehlikesinin doğ-

rudan kendileri tarafından giderilmesini dava yoluyla talep etme hak-

kına da sahip olmaktadırlar. Zarar tehlikesinin önlenmesine ilişkin

kısmi ifa ya da kötü ifa durumlarında da zarar tehlikesinin tümüyle

ortadan kalkmaması halinde de TBK’nun 113. maddesi kapsamında

dava yoluna başvurulması mümkündür.

818 sayılı BK. m. 59/2 ile 6098 sayılı TBK 70/2. fıkra hükmü, zarar

tehlikesiyle karşı karşıya kalan kişilere malikten tehlikenin giderilme-

sini talep etme hakkının tanınmasının, bu konuyla ilgili kamu hukuku

kurallarına ilişkin hükümlerin uygulanmasına engel oluşturmadığını

hükme bağlamıştır. Kamu hukukuna ilişkin düzenlemelerin saklı tu-

tulmasının amacı, kamu hukukuna ilişkin kurallara dayanılmasının

daha etkin sonuç alınması halinde bu yolunda açık tutulmasıdır.

Eren, a.g.e., s. 956 “Yetkili kişi, seçim hakkını kullanmakla bu edimlerden biri ke-

sin olarak borcun konusunu oluşturur”