dergi-121

183 / 473

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu (TCK m. 179) 182
neğin, hasta olan annesini hastaneye yetiştirmek amacıyla trafik ku-
rallarını bilinçli olarak ihlâl ederek başkalarının sağlığını tehlikeye
düşüren kişinin durumu gibi.118
TCK m. 179/3 açısından tartışılabilecek bir durum, bir eğlence
mekânı çıkışında, sarhoş olmasına rağmen araç kullanmakta ısrar
eden kişinin kaza yapacağı öngörülerek arkadaşlarınca vazgeçiril-
meye çalışılması, fakat tüm ikna çabalarına rağmen arabasını bırak-
mamakta direnmesi üzerine; en azından, arkadaşlarından en az içki
içen kişinin direksiyona geçerek aracı sürmesidir. Böyle bir durumda,
somut olayın koşullarına göre başka türlü hareket etme olanağı kal-
madığını kanıtlamak şartı nedeniyle,119 zorunluluk nedeninin uygu-
lanması, kural olarak, olanak dışıdır.
TCK m. 179/3 açısından “actio libera in causa” kuramının uygula-
nacağına dikkat etmek gerekir (bkz. TCK m. 34/2).120 Diğer bir deyişle,
aracı kullanmaya karar verdiği anda algılama veya irade yeteneğini
kaybetmiş olan kimsenin, iradi olarak aldığı alkol veya uyuşturucu et-
kisiyle bu duruma gelmiş olması durumunda, kusur yeteneği tammış
gibi işlem yapılır.121 Buna karşılık, irade dışı aldığı alkolün etkisiyle al-
26.2.2008, 1-281/37).
118 Çeşitli örnekler için bkz. Koca, s. 104 ve Soyer Güleç, s. 183. “Sanığın kovuştur-
ma aşamasında olay tarihinde hasımları olan şahısların kendisini takip ettiklerini,
onlardan kurtulmak için aracıyla hızlı bir şekilde gittiğini, yanında İ. A. isimli
şahsın bulunduğunu, kavşağa geldiğinde kendisine yeşil ışık yanmakta olduğu-
nu, hızını azalttığını ancak takip edildiği için kavşağa normal hızından biraz hızlı
girdiğini, mağdurun aracıyla çarpıştığını ve maddi hasarlı trafik kazasının mey-
dana geldiğini, daha sonra kendisini takip eden şahısların yanında bulunan İ. A.’ı
kaçırdıklarını ve kendisine kurşun sıktıklarını, G.T., S.Ç. ve N.T.isimli şahıslar ile
bu olay sebebiyle davasının bulunduğunu ve bu şahısların bu olaydan dolayı ceza
aldıklarını, bu şahısların kendisini takip ettiklerinden dolayı can güvenliği olma-
dığından hız yaptığını, canını kurtarmak için kendisine yeşil ışık yanmakta iken
kavşağa hızlı girdiğini beyan ettiği, kaza tespit tutanağı düzenlenirken de sanığın
bir başkası tarafından takip edildiğini beyan etmiş olması karşısında sanığın ey-
lemini zaruret halinde gerçekleştirip gerçekleştirmediğinin tespiti”, .,
3.6.2013, 21865/14868 ).
119 Zira, hemen her zaman, bir tanıdığı arayarak gelmesini rica etmek, bir yerde
oturarak ayılmayı beklemek, taksi çağırmak gibi opsiyonlar mevcuttur. Kaldı ki,
“tehlikeye bilerek sebebiyet vermeme” koşulu da çoğu zaman gerçekleşmiş olma-
yacaktır.
120 Soyer Güleç, s. 180.
121 Artuk/Gökcen/Yenidünya, Ceza Genel, s. 514; Centel/Zafer/Çakmut, Ceza Ge-
nel, s. 402; Toroslu, s. 389; Öztürk/Erdem, kn. 454; Demirbaş, s. 356; Özgenç, s.
393; Zafer, s. 338.