32 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
Mahmut ŞEN
31
oturumunda yer alması, hem objektif, hem de subjektif tarafsızlığın
ihlali niteliğindedir.
44
Karar oturumunda 15 üye olması, başvuran ile
ilgili dosyada sadece 1 üyenin önceden bilgi ve bir görüşe sahip olması
durumu, AİHM tarafından ihlal kararı verilmesi sonucunu değiştir-
memiştir.
1.3. Masumiyet Karinesinin İhlal Edilmemesi
Masumiyet karinesi, hukukun üstünlüğü ve insana saygı anlayı-
şının bir gereği olarak ortaya çıkmış geleneksel bir hukuk ilkesidir.
Bu ilkeye göre, suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlu
olarak ilan edilmemelidir. Bu nedenle ilke, hakkında yargılama veya
soruşturma yapılan kişiye karar organının tarafsızlığı garantisi veren,
onun suçluluğu ispat edilmezden önce suçlu gibi muamele görmesini
önleyen dokunulmaz bir haktır.
45
Anayasa’nın 38/4. maddesi, AİHS’nin 6/2. maddesi, Uluslararası
Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi’nin 14(2) maddesine göre masu-
miyet karinesi, temel insan haklarından birisidir. Buna göre, “Suçlu-
luğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlu sayılamaz.” Bu ilkeye
göre, yapılacak yargılama sonucunda aksi kesin olarak ispatlanana ka-
dar, herkes suçsuz kabul edilmektedir. Buna göre, bir eylemin suç ol-
duğu iddia ediliyorsa, iddia eden tarafından hukukun kabul ettiği so-
mut delillerle iddiasının ispatı gerekmektedir.
46
Karar verilirken, aksi
ispat edilinceye kadar suçsuzluk ilkesine bağlı kalınmalıdır.
47
Başka
bir deyişle, asıl olan kişinin suçsuzluğudur. Anayasamızın düzenle-
diği şekliyle masumiyet karinesi, sadece bir suç isnadının bulunduğu
halleri kapsamamaktadır. Herhangi bir suç isnadı olmayan hallerde
de, resmi makamlarca kişilere suçlu muamelesi yapılması, suçsuzluk
karinesinin ihlali olarak kabul edilmektedir.
48
44
AİHM, Mitrinovski- Makedonya, başvuru no: 6899/12, 30 Nisan 2015, http://
hudoc.echr.coe.int, erişim tarihi: 30.05.2015
45
İlhan Üzülmez, Türk Hukukunda Suçsuzluk Karinesi Ve Sonuçları, TBB Dergisi,
Sayı 58, 2005, s. 43,44.
46
Sibel İnceoğlu, Adil Yargılanma Hakkı, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve
Anayasa, s.257
47
AİHM, Barberà, Messegué ve Jabardo - İspanya, 6 Aralık 1988, § 77, Series A no.
146,
http://hudoc.echr.coe.int, erişim tarihi: 13.05.2015.
48
AİHM, Allenet de Ribemont - Fransa,
http://hudoc.echr.coe.int, erişim tarihi: