36 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
Mahmut ŞEN
35
toplumu, kişinin suçlu olduğuna inandıran veya yetkili hâkimin olay
ve olguları değerlendirirken önyargılı davranmasına neden olabilecek
açıklama veya fiillerle de ihlal edilebileceğini belirtmektedir. Bu bağ-
lamda, kişi yargılanmadan ve suçlu olduğu kesin hükümle belirlen-
meden önce, devlet görevlilerinin yaptıkları açıklamalarda suçluluğa
ilişkin yer alan ifadeler, adil yargılanma hakkının ihlali anlamına ge-
lecektir.
58
Yukarıda yer verilen evrensel ilkeler ve AİHM içtihatları dikkate
alındığında; masumiyet karinesi gereğince kamu görevlilerinin, yet-
kili bir mahkeme tarafından kesin hüküm ile tespit edilene kadar hiç
kimseyi suçlu ilan etmemeleri gerekmektedir. Bu anlamda bir kişiyi,
yetkili mahkemece suçlu olduğuna henüz karar verilmediği bir aşa-
mada, suçlu olarak kamuya ilan etmek, masumiyet karinesinin ihlali
anlamına gelecektir.
1.4. Çelişmeli Yargılama İlkesine Riayet Edilmesi
Yukarıda belirtildiği üzere, AİHS’nin 6. maddesi kapsamında
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu benzeri idari kurullar, AİHM
tarafından mahkeme olarak değerlendirilmektedir.
59
Bu nedenle, bir
mahkemenin taraflara adil yargılanma hakkının gereği olarak sağla-
ması gereken tüm usuli hak ve güvenceler, HSYK tarafından hakkın-
da disiplin yaptırımı uygulanan hâkim ve savcılara sağlanmalıdır.
60
AİHM’ne göre, 6. maddenin gereklerinden birisi, hakkında karar
verilecek kişiye suçlamaların dayanağı olan tüm bilgi ve belgelerin,
tam ve zamanında verilmesidir. İlgilinin suçlandığı olaya ilişkin sa-
vunma hazırlayabilmesi için, gerekli olan bilgi ve belgelerin hiç ve-
rilmemesi, tam olarak verilmemesi ya da yanlış bilgi verilmesi gibi
sebeplerle savunmanın istenildiği gibi hazırlanamaması, adil yargı-
lanma hakkına aykırıdır.
61
58
AİHM, Çetinkaya- Türkiye, 57944/00, 18/12/2003,
,http://hudoc.echr.coe.int,
erişim tarihi: 13.05.2015.
59
AİHM, Sramek- Avusturya, Başvuru no: 8790/79, 22/10/1984, http://hudoc.
echr.coe.int, erişim tarihi: 02.05.2015.
60
AİHM, Gustafson-İsveç, Başvuru no: 23196/94 45,01/07/1997, http://hudoc.
echr.coe.int, erişim tarihi: 02.05.2015.
61
AİHM, McGinley ve Egan – Birleşik Krallık, 21825/93 23414/94, 28/01/2000,