374 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
M. İhsan SEÇKİN
373
Kanımızca, kanunun yorumunda amaçsal yorum tarzına üs-
tünlük tanınabilmesi için en azından kanunun konuluş zamanı ile
kanunun yorum zamanı arasındaki sosyo-ekonomik şartların değiş-
mesi ve hükmün sosyal-ekonomik ihtiyaçları tarihsel süreç içerisinde
karşılayamaması gerekir. Aral’a göre de özellikle kanun yeni olduğu
zaman kanun koyucunun izlediği amaç, kanunun objektif anlamına
yani bugün hizmet etmekte olduğu amaca uygun düşer. Kanun es-
kidikçe ihtiyaçlar, sosyal koşullar, görüşler ve değer hükümleri de-
ğişebilir.
115
Oysa 22. maddenin yürürlüğünün yeni olması itibariyle,
çalışma ilişkileri alanında amaçsal-objektif yorum tarzının yapılması-
nı gerektirecek bir sosyal değişim yaşanmamıştır. Diğer taraftan eko-
nomik ve sosyal mülahazalarla tarihi yorum yerine amaçsal yorum
tarzı benimsenerek kanun koyucunun açık iradesinin aksine işçinin
aleyhine sonuç doğuracak bir çözüm tarzının uygulanması her şeyden
önce İş Hukuku’nun olmazsa olmazını oluşturan “işçinin korunması”
ve “işçi lehine yorum” ilkelerine aykırılık oluşturur. Yasayı zamanın
ihtiyaç ve koşullarına uydurmak gerekçesiyle yasa hükmüne uyma-
yan bir sonuca yorum yolu ile varmak doğru değildir.
116
Bu itibarla,
22. maddenin anlamında ve ikinci fıkranın Tasarıdan çıkarılmasının
yorumlanmasında tarihi-amaçsal yorum ayrımından önce uygulan-
ması gereken yorum tarzı işçi lehine yorumdur. Bu çözüm tarzına
göre İş Hukuku’na ait hükümlerin yorumunda tereddüt halinde be-
lirsizliğin hakkın özünü ortadan kaldırmadan işçi lehine yorum ilkesi
gereğince giderilmesi gerekir. Bir kanun hükmü açık değilse, birden
fazla anlam verilebiliyorsa yorumlanmaya muhtaç demektir. Bu du-
rumda farklı anlamlardan işçi yararına olanın tercih edilmesi gere-
kir.
117
Mevzuatın açık olmayan, duraksama doğuran hükümlerinin
yorumlanmasında
118
işçiyi koruma amacı gözetilmelidir. Mevzuatta
açıkça düzenlenmeyen bir sorunun çözümünde İş Hukukuna has il-
olduğu yorumda Meclis iradesine geçerlik tanırken, aynı yasalaşma sürecini ya-
şayan 22. maddeye ilişkin Meclis iradesini yok sayması ciddi bir çelişki oluştur-
maktadır.
115
Aral, s.195
116
Süzek, İş Hukuku, s.25
117
Şakar, İş Kanunu Yorumu, s.36; Aynı yazar: İş Hukuku Uygulaması, Beta Basım
Yayım, 10. Basım, İstanbul Kasım 2014, s.12
118
Nuri Çelik, Nurşen Caniklioğlu ve Talat Canbolat, İş Hukuku Dersleri, Beta Basım
Yayım, 27. Basım, İstanbul Ekim 2014, s.24