369 / 473
Komisyon ve Genel Kurul Tutanaklarına Yansıyan Meclis İradesi Işığında ...
368
ihtimallerden söz edilerek kanun koyucunun gerçek iradesinin saptan-
masına çalışıldığı görülmektedir. Ancak İş Kanunu Tasarısı’nı hazırla-
yan Aile, Sağlık, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu’nda ve Mecliste 22.
maddeye yönelik yapılan tartışmaların ve ikinci fıkranın kaldırılmasına
yönelik olarak verilen önerge metni ve gerekçesinin bugüne kadar hiç-
bir akademik çalışmada ele alınmadığı anlaşılmaktadır. Konuya ilişkin
literatürde önerge metni inceleme konusu yapılmadığından kanun ko-
yucunun iradesine yönelik bir takım ihtimallerden bahsedilerek, ikinci
fıkra hükmünün kaldırılmasındaki saikin ne olduğunun tespitine çalı-
şılmaktadır. Makalemizde ise kanun koyucunun iradesinin saptanma-
sında komisyona sunulan ve kabul edilen önerge metninden ve meclis
tutanaklarından yararlanılarak sonuca ulaşılmıştır. Gerçekten Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca hazırlanan ve Bakanlar Kurulu’nca
7.3.2003 tarihinde TBMM Başkanlığı’na sunulan İş Kanunu Tasarısı’nın
“çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi başlıklı” 23.
maddesinin ikinci fıkrasında işverence çalışma koşullarının değiştiril-
mesi hakkının saklı tutulduğu hallerde birinci fıkra hükmünün uygu-
lanmayacağı öngörülmüştü. Ancak Tasarının Meclis Genel Kurulu’nda
görüşüldüğü 24.4.2003 tarihli 71. Birleşimde, Aile, Sağlık ve Sosyal İş-
ler Komisyonu tarafından, Tasarının 14. maddesinden başlamak üzere
görüşülmeyen diğer maddelerin Komisyon’a geri verilmesi istenmiş
103
,
Tasarının Komisyon’da yeniden görüşüldüğü 28.4.2003 tarihli 12. Birle-
şimde ise Komisyon Başkanlığı’na İş Kanunu’nun 22. maddesinin (Ta-
sarının ilk halinde 23. madde) ikinci fıkrasının Tasarıdan çıkarılması-
na yönelik dört milletvekilinin imzasını taşıyan bir önerge verilmiştir.
Önerge metni ve gerekçesi aynen şöyledir:
“Komisyonumuzda gör
ülmekte olan İş Kanunu’nun 22. m
addesinin
ikinci fıkrasının tasarıdan çıkarılmasını arz ve teklif ediyoruz.”
Gerekçesi:
“Tasarının ilk fıkrasında sözle
şme değişikliğinin tarafların rı
zası da-
hilinde yapılabileceği kabul edilmişken ikinci fıkrada sözleşmelere
işverenler
lehine değiş
iklik yapılması kabul edilmektedir ki, bu durumda imza altına alı-
nan sözleşmelerde bu hak hep saklı tutulacağından, ilk fıkranın hiçbir anlamı
kalmamaktadır. Bu sebeple maddeden ikinci fıkra çıkart
ılmalıdır.
”
104
103
https://www.tbmm.gov.tr/tutanak/donem22/yil1/bas/b071m.htm104
Sağlık Aile Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanlığı arşivinden temin edil-