445 / 473
“Cyprus v. Turkey” Kararı: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Uluslararası Hukuk ...
444
görüş ya da kısmî karşı görüş belirtmiştir : Büyük Daire’ye başkanlık
etmiş olan Andorra yargıcı, sadece Karpaz’daki Rumlar için tazmina-
ta hükmedilmesi ve tazminatın miktarı konularında karşı oy vermiş-
tir. Aynı yargıç, ayrıca, AİHM’nin Bakanlar Komitesi’nin gündem ve
denetiminde bulunan KKTC’deki Rumların taşınmaz mallarıyla ilgili
kararın 63. paragrafındaki yorum ve değerlendirmelere Belçika, Hır-
vatistan, İtalya, Arnavutluk ve Türkiye yargıçlarının eleştirel nitelikte-
ki ortak ayrı görüşlerine de katılmıştır.
Bir devlet başvurusuyla ilgili bu denli önemli bir kararın gerek-
çelerinin yargıçlar tarafından “izah” edilmesine, güçlü ifadelerle des-
teklenmesine çalışılması ya da eleştirilebilmesi kararın içinde birer
yargısal gerçek olarak takdim edilen saptama ve değerlendirmelerin
açıklığı, gerçekliği ve yargıçlarca paylaşılma derecesi konusunda kuş-
ku uyandırmaktadır.
AİHS’nin tazminata ilişkin 41. maddesinin ilk kez bir devlet baş-
vurusunda uygulanmış olduğu tazminat kararı, AİHS ve AİHM İçtü-
züğü açısından olduğu kadar, yargı organı AİHM ile denetim organı
Bakanlar Komitesi arasındaki yetki dağılımı, AİHM kararındaki bazı
hukuk kavramlarının uluslararası hukuktaki yerleşik tanım ve uygu-
lamalarından ayrılan biçimlerde uygulanması, kararda genellikle be-
nimsenen ve bazı ayrı görüşlerde de vurgulanan “ söylem “ in tonu
ve, sonuçta, kararın 1963’e kadar uzanan Kıbrıs uyuşmazlığının tüm
ilgili tarafları tatmin edecek şekilde çözümlenebilmesi açısından “ ko-
numunun “ da değerlendirilmesini gerektirmektedir.
1. Tazminat kararının AİHS ve AİHM uygulaması açısından
değerlendirilmesi
a) Devlet başvurularında tazminat uygulanması
AİHS’nin 41. maddesine göre :
“
Mahkeme bu Sözleşme ve Protokollerinin ihlal edildiğine karar verirse
ve ilgili Yüksek Sözleşmeci Taraf ’ın iç hukuku bu ihlalin sonuçlarını ancak kıs-
men ortadan kaldırabiliyorsa, Mahkeme, gerektiği takdirde, zarar gören taraf
lehine adil bir tazmin verilmesine hükmeder”.