52 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
Mahmut ŞEN
51
Mahkemece, başvuru ve dava yollarının etkili ve yeterli olup olma-
dığı yönünde değerlendirme yapılırken, ihlale karşı iç hukukta öngö-
rülen bütün idari başvuru ve dava yolları birlikte değerlendirilmekte
ve başvuru merciinin mutlaka yargısal nitelikte olması bir şart olarak
ileri sürülmemektedir.
112
Bununla birlikte, başvuru makamlarının yet-
kileri ve sağladığı güvenceler, başvuru yolunun etkili olup olmadığı-
nın tespitinde dikkate alınmaktadır. Buna göre, yargı dışı makamların
başvuru yolu olarak öngörüldüğü durumlarda, bu makamlar ihlale
neden olan kurumdan bağımsız olarak örgütlenmeli, uyuşmazlığın
çözümünde yeterli ve etkili olmalıdır.
113
Başvuru makamı, uyuşmaz-
lığın esası hakkında makul süre içerisinde karar verebilecek yetkinlik
ve donanımda değil ise, 13. maddede düzenlenen güvenceleri sağladı-
ğından bahsedilemez.
114
Özpınar- Türkiye davasında AİHM, Kayasu davası’na atıf yapmak
suretiyle 2010 yılında yapılan anayasa değişikliğinden önceki yapısı
ve görevleri dikkate alınarak, HSYK İtirazları İnceleme Kurulu’nun
Sözleşme’nin 13. maddesi anlamında, etkili bir iç hukuk yolu olmadı-
ğına karar vermiştir. Buna gerekçe olarak, 9 kişi ile toplanan itirazla-
rı inceleme kurulunda oy çoğunluğu ile karar verildiğini, ilk kararda
imzası olan dört üyenin itiraz aşamasında da karara katıldığını belir-
terek, bu haliyle ilk karardan bağımsız bir karar verilme ihtimalinin
zayıf olmasına atıf yapmıştır.
115
Anayasa değişikliği sonrasında, HSYK 2. Dairesi tarafından 7
üyesinin katılımı ile verilen disiplin kararlarına karşı yapılan itiraz-
lar, mevcut hükümlere göre 21 üyeden oluşan Genel Kurul’da ele alın-
makta ve ilk kararda imzası olan 7 üye itiraz incelemesine de katıl-
maktadır. Yeni yapısı ve üye kompozisyonu sonrasında, HSYK’nca
İlişkin Uyuşmazlıklarda Yargısal Denetim ve Adalete Erişim Hakkı, TBB Dergisi
2016 (116), s. 183.
112
AİHM, Beaumartin –Fransa, Başvuru no:15287/89, 24 Kasım 1994, http://hudoc.
echr.coe.int, erişim tarihi: 14.05.2015.
113
AİHM, Beaumartin –Fransa, Başvuru no:15287/89, 24 Kasım 1994, http://hudoc.
echr.coe.int, erişim tarihi: 14.05.2015.
114
Mahmut Şen, Kanun İle Bir Kurumdaki Kamu Görevinin Sona Erdirilmesine
İlişkin Uyuşmazlıklarda Yargısal Denetim ve Adalete Erişim Hakkı, TBB Dergisi,
2016 (116), s. 185
115
AİHM, Özpınar- Türkiye, Başvuru no: 20999/04, 19 Ekim 2010, http://hudoc.
echr.coe.int, erişim tarihi: 18.05.2015.