97 / 473
Anayasa Mahkemesi: “Resmi Nikâh Olmaksızın Dini Nikâh Caizdir”
96
cezalandırılmazken, kişilerin özel hayatlarına ilişkin tercihleri ve
dini inançları gereği evlenmenin dinsel törenini yaptırmalarının suç
olarak düzenlenmesi, anılan ölçüsüzlüğü açıkça ortaya koymaktadır.
Diğer yandan, evlenme akdinin kanuna göre yapılmış olduğunu gösteren
belgeyi görmeden evlenme için dinsel tören yapan kimseler de sonuç itibariyle
özel hayatlarına ilişkin tercihleri ve dini inançları gereği evlenmenin dinsel
törenini yaptıranlara yardım etmek amacıyla hareket ettiklerinden, bu kişilerin
fiillerinin cezalandırılmasını öngören kural da yukarıda belirtilen aynı gerek-
çelerle ölçülülük ilkesini ihlal etmektedir.
d. Karşı Oy Gerekçeleri
“…Kanun koyucu kamu düzeninin korunması amacıyla ceza hukuku ala-
nında düzenleme yaparken, Anayasa’nın temel ilkelerine ve ceza hukukunun
ana kurallarına bağlı kalmak şartıyla, toplumda hangi eylemlerin suç sayıla-
cağı veya sayılmayacağı ve suç sayılan eylemlerin hangi tür ve ölçüde cezai
yaptırıma bağlanacağı konusunda takdir yetkisine sahiptir.
Medeni Kanun, Türkiye Cumhuriyeti’nin modern, çağdaş ve laik hukuk
sistemine geçişinin temel yapı taşlarından birini oluşturmaktadır. Medeni
Kanun’un özellikle resmi nikâh akdine ilişkin hükümlerinin gerektiği şekilde
uygulanmasının Türk toplum ve aile hayatı açısından taşıdığı önem ve bu
hükümlere uyulmadan dini nikâha dayalı olarak oluşturulan birlikteliklerin
özellikle kadın ve çocuklar yönünden doğuracağı olumsuzluklar dikkate alına-
rak Anayasa’nın 174. maddesiyle resmi nikâh kurumu özel olarak korumaya
alınmıştır.
Devletin, aileyi ve özellikle anayı ve çocukları koruma görevi gözetildi-
ğinde, dini nikâha dayalı fiili birleşmelerin aile, toplum ve kamu düzenini bo-
zucu sonuçlarını ortadan kaldırabilmek için resmi nikâhtan önce dini nikâh
kıydırılmasının suç sayılıp cezalandırılmasında, hukuk devleti ilkesine ve ceza
hukukunun genel ilkelerine aykırılık bulunmamaktadır.
Anayasa’nın ilgili kurallarında belirtilen laiklik, inanç özgürlüğüne say-
gıdan kaynaklanan ve dini bu özgürlüğün enginliğine bırakan bir kavram ol-
duğundan, din düşmanlığı, dinsizlik ya da din karşıtlığı olarak algılanamaz.
Devletin farklı inançlardaki kişilere aynı yakınlıkta ya da uzaklıkta olması,
bunlar arasında hiçbir ayırım yapmaması laiklik ilkesinin gereğidir.
Dini
nikâhın Medeni Kanun’da öngörülen evlenme akdinden önce yapıl-