138 / 473
TBB Dergisi 2016 (122)
Yusuf Ziya POLATER
137
Adını BM Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesinin 19. maddesin-
den alan “
Article 19
” kuruluşunun yöneticisi Andrew Puddephatt Tür-
kiyede katıldığı bir konferansta elliye yakın ülkede bilgi edinme hak-
kının kanunlarda düzenlendiğini, ancak bunun her zaman bu hakkın
kullanılmasına garanti olmadığını ifade etmiş ve iyi bir BEHK’nın şu
özellikleri taşıması gerektiğini;
“- Kolay anlaşılır gerekçe sormayan,
- Sınırlı sayıda olan istisnalarının çok açıkça tanımlanmış olması,
- Bilgilere yayın yükümlülüğü öngören,
- Yönetimi açık olmaya teşvik eden,
- Bilgilendirmenin öncelikli olması,
-Maliyeti düşük tutarak bilgiye erişimi kolaylaştıran
” belirtmiştir.
120
Son olarak belki şunu söyleyebiliriz. Devletin görevi ve varlık se-
bebi, kim işlemiş olursa olsun, suçları örtbas etmemek, ortaya çıkar-
mak, suçluları yargılamak ve cezalandırmaktır. Hukukun eksik veya
yanlış anlaşılması hukukun kabahati değildir. AİHS’nin tarafı olarak,
ülkesindeki herkese insan haklarını sağlama sözü veren bir devletin,
hiçbir ad ve maksatla, organı, kurum ve kuruluşları yerinde olan kişi-
lerin işlemiş oldukları suçları örtbas etmemelidir. Uygar bir toplumda,
herkes, ayrıcalıksız, hesap vermek zorundadır. Bu hukuk devletinin,
hukukun üstünlüğünün gereğidir.
121
SONUÇ
Çağdaş, demokratik ve hukuka bağlı bir yönetimde katılımcı, şef-
faf, hesap verebilir, insan hak ve özgürlüklerini esas alan bir kamu
yönetiminin oluşturulması esastır. Bu tür yönetimlerde kamu hizmet-
lerinde halka yakınlık, halkın denetimine açıklık, dürüstlük gibi özel-
likler temel ilke olarak benimsenmiştir. Bu temel ilkenin sağlanması-
nın en önemli araçlarından birisi de bilgi edinme hak ve özgürlüğüdür.
Avrupa Birliği’ne uyum sürecinin de etkisiyle “
Devlet Sırları Kanu-
nu
” ve “
Ticari Sırlar Kanunu
” ile birlikte bir bütünün parçaları gibi çı-
120
Akşener/Çakmakçı, s. 30.
121
Hafızoğulları, s. 175.