174 / 473
TBB Dergisi 2016 (122)
D. Çiğdem SEVER
173
araçlarla engel olunmaması gereği dile getirilmektedir.
103
AİHM Gül-
mez v. Türkiye kararında da başvurucunun hapishaneye ait mallara
zarar verdiği gerekçesiyle toplamda yaklaşık bir yıl boyunca ziyaretçi
kabul etmesini yasaklamasının Sözleşmenin 8. maddesini ihlal ettiği-
ne karar vermiştir.
104
Bu kararda AİHM disiplin cezasına dayanak olan
Tüzüğün çok geniş bir takdir yetkisi tanıdığını ve yetkili makamların
başvuranın aile hayatına yaptıkları haksız müdahaleye karşı gerekli
korumayı sağlayabilecek açıklıkta ve ayrıntılı olmadığını, söz konu-
su cezanın genel nitelikte bir yasaklama olduğunu belirtmiştir.
105
Bu
bağlamda, haberleşmenin sınırlandırılmasına ilişkin kuralları içeren
Ceza İnfaz Tüzüğü’nün 144-147. maddelerinin uluslararası standart-
lar gözetilerek yeniden gözden geçirilmesi gereğine dikkat çekilmiş
106
ve daha sonra konuyla ilgili düzenlemeler yeniden kaleme alınmıştır.
Anayasa Mahkemesi’nin konuyla ilgili kararları mektup göndermeye
ilişkin sınırlama, gereksiz marş ya da slogan nedeniyle haberleşme
veya iletişim araçlarından yoksun bırakma disiplin cezası verilmesi ile
görüşmeci listesinin değiştirilememesine ilişkindir.
i. Hapsedilenlerin mektuplarının gönderilmemesine ilişkin
karar alma yetkisi
Hapsedilenlerin haberleşme hakkına müdahale hürriyetibağlayıcı
cezanın doğasında var olan bir özgürlük sınırlaması olmakla birlik-
te AİHM kararlarında da vurgulandığı üzere müdahalenin öngörü-
len meşru amacın gerektirdiği ölçüyüaşmaması ve yasallık ilkesini
içermesi gerekir.
107
Türkiye’yle ilgili olarak AİHM’in yasallık ilkesi
bakımından ilgili mevzuatı değerlendiren kararları vardır. Konu ilk
olarak Tan kararında (9460/03, 3.7.2007) gündeme gelmiş ve Ceza İn-
faz Tüzüğünün mektuplarla ilgili maddelerinin idarenin takdir yet-
kisinin kapsamını belirlemediği ve bu nedenle yasayla düzenlenme
103
Sevük, “Avrupa İnsan....”, s. 340.
104
AİHM, 16330/02, 20.5.2008.
105
Bülent Altınsoy, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında
Mahkûmların Özel Hayatı”,
TBB Dergisi,
2014 (115), s. 41-42.
106
Tezcan Durmuş-Erdem Mustafa Ruhan- Sancakdar Oğuz, Avrupa İnsan Hakları
Sözleşmesi Işığında Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu, Ankara, 2002, s. 347.
107
Mahkemenin bu içtihadını geliştirdiği ilk karar Pfeifer ve Plankl v. Avusturya
(10802/84, 25.02.1992) kararıdır. Bu konu hakkında bkz. Altınsoy, “Avrupa İnsan
Hakları...”, s. 47.