211 / 473
Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Kanun Yararına Bozma
210
kanun yolu aracılığıyla giderilmesi mümkün olan hukuka aykırılık-
lar
36
kanun yararına bozmaya konu olmayacaktır.
Kanun yararına bozma kanun yolu, karar veya hükümdeki huku-
ka aykırılıklara karşı başvurulan bir yol olduğundan, hâkimin vicda-
ni kanaatine
37
ilişkin hususlar, örneğin delilleri takdir ederek suçun
hukuki nitelendirmesini yaptığı haller, ortada herhangi bir hukuka
aykırılık olmadığından kanun yararına bozmaya konu olmaz. Kaldı
ki ceza dairesinin, ilk derece mahkemesinin maddi olaya ilişkin tes-
pitlerinin doğru olup olmadığını değerlendirmek yetkisi yoktur. İlk
derece mahkemesi hâkimi delilleri vicdani kanaatine göre serbestçe
değerlendirecektir. Dairenin sözlü duruşma yapmak, delil ikame et-
mek yetkisi olmadığından böyle bir değerlendirme yapması fiilen de
mümkün değildir. Bu sebeple olayın yeniden açıklanmasını gerektiren
haller bozma nedeni sayılmaz.
38
Ancak hüküm ve karardaki hukuki
değerlendirme hataları kanun yarına bozma konusu olabilir.
Şu halde hâkimin vicdani kanaati değil, ancak bu vicdani kanaate
hatalı bir hukuki değerlendirme sonucu ulaşması halinde bu hukuki
hata, kanun yararına bozma nedenidir.
Aynı şekilde, hâkime takdir hakkı tanınan haller,
39
örneğin ceza-
radan yürürlüğe giren yasanın lehe hüküm içermesi nedeniyle hükmün yeniden
uyarlanması” kurumlarının yöntem ve ihdas ediliş nedenleri bakımından birbi-
rinden farklı yargılama kurumları olduğu, değişik alanlara ait düzenlemeleri içer-
diği tartışılmaz bir gerçektir.
Yasa yararına bozma istemi üzerine, kesinleşmiş hüküm veya kararlarda verildiği
zaman yürürlükte bulunan, gerek maddi hukuka ve gerekse usul hukukuna iliş-
kin hukuka aykırılıkları saptayan Yargıtay, karar veya hükmü CYY’nın 309. mad-
desinin 3. fıkrası uyarınca bozmak suretiyle, hüküm ve kararın niteliğine göre
aynı maddenin 4. fıkrasında belirtilen şekilde hareket etmek zorundadır” (CGK.,
15.11.2005 T., 2005/7-132 E., 2005/128 K.,
www.kazanci.com., yararlanma tarihi:
10.07.2015).
36
“Kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunda; uyuşmazlık; kısa ka-
rarın yer aldığı duruşma tutanağının ilk 6 sayfasında zabıt kâtibi imzasının bulun-
mamasının yasa yararına bozma konusu yapılıp yapılmayacağının belirlenmesine
ilişkindir. Hükümdeki bu tür noksanlıklar sebebiyle sahtelik iddiası ileri sürül-
müş olsa dahi, bu husus yargılamanın iadesi konusunu oluşturacaktır” (CGK.,
3.4.2012 T., 2011/10-438 E., 2012/141 K.,
www.kazanci.com., yararlanma tarihi:
10.07.2015).
37
Ayrıntılı bilgi için bkz., Metin Feyzioğlu, Ceza Muhakemesinde Vicdani Kanaat,
Ankara 2002.
38
Centel, s. 806.
39
“Paraya çevrilme isteği hakkında karar verilmesi hususu yaş ve ceza süresi itiba-
riyle uygulanmasının zorunlu olduğu haller hariç, uygulanıp uygulanamayacağı
yargılama yapan mahkemenin takdiri içinde yer alan bir husustur. Takdire taal-