214 / 473
TBB Dergisi 2016 (122)
Ezgi AYGÜN EŞİTLİ
213
kuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığının, o karar veya
hükmün Yargıtay’ ca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak “bildireceğini” hük-
me bağlamıştır. Dolayısıyla o karar veya hükümde kanun yararına boz-
ma yoluyla giderilebilir bir hukuka aykırılık olduğunu öğrenen Adalet
Bakanlığının kanun yararına bozma talep etmemek yetkisi olmama-
lıdır. Bu husustaki incelemeyi yapmak görevi münhasıran Yargıtay’
a aittir. Kanun, Bakanlığa talebin hukuka uygunluğunu denetlemek
noktasında bir takdir hakkı tanımamıştır. Kaldı ki kanunda yazsın ya
da yazmasın, erkler ayrılığı ilkesi gereği hukukilik denetimini ancak
yargılama makamları yapabilirler. Aksi takdirde Bakanlık adına talebi
işleme koymayan ya da bozma talep etmeyen yetkilinin şartları varsa
TCK’nun 257. maddesi
46
uyarınca sorumluluğu doğabilir.
47
Kanunda Adalet Bakanlığı’nın hukuka aykırılığı “öğrenmesin-
den” bahsedilmekteyse de öğrenmenin hangi yolla olacağı hususun-
da bir açıklık yoktur. O halde öğrenmenin belli bir şekle bağlanma-
dığının kabulü gerekmektedir. Dolayısıyla Adalet Bakanlığının, ihbar
yoluyla konuya vakıf olması halinde, dilekçenin başvuru koşullarını
taşımaması nedenine dayanarak başvuruyu reddetmesi de mümkün
gözükmemektedir. Şu kadar ki Bakanlığın ve Bakanlık adına talebi
değerlendiren yetkilinin, genel-soyut nitelikte olması ve herhangi bir
somut olguya dayanmaması, dolayısıyla da hukuki ve fiili imkânsızlık
olması nedeniyle ihbarı işleme koymaması halinde, söz konusu merci
ve kişilere kusur izafe edilemeyeceğinden, herhangi bir sorumluluk
da doğmayacaktır. Şüphesiz, Adalet Bakanlığı bu kararını, nedenini
belirtmek suretiyle gerekçelendirmelidir.
48
46
Görevi kötüye kullanma
Madde 257- (1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin
gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun
zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, altı
aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini
yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun
zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, üç
aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
47
Danıştay 5. Dairesi; 14.4.2006 ve 2003/1018 E., 2006/1436 K. sayılı kararında ka-
nun yararına bozma yoluna gidilmesi isteminin reddine ilişkin Adalet Bakanlığı
işleminin, sonuçlarının yargısal alanda doğması doğması nedeniyle iptal davası-
na konu olabilecek bir idari işlem niteliğine haiz olmadığına” hükmetmiştir. (Ku-
yucu, s. 130).
48
Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü’ nün 01.01.2006 tarihli Kanun Yara-