dergi-122

Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Kanun Yararına Bozma

218

esastan inceler. Esastan inceleme istemdeki hukuka aykırılıkların var-

lığına ve söz konusu hukuka aykırılıkların tespiti halinde bu hukuka

aykırılıkların CMK’nun 309/4. maddesinde ifade olunan bozma ne-

denlerinden hangisine girdiğine ilişkin olarak yapılır. Yargıtay yaptığı

esas yönünden inceleme sonucunda bozma isteminde ileri sürülen ne-

denleri yerinde görürse hükmü veya kararı kanun yararına bozar, aksi

takdirde reddine karar verir. Ayrıca Yargıtay’ ın şartları varsa düşme

hükmü vermesine engel bir hal de yoktur. Zira Yargıtay, temyiz yo-

lunda verebileceği kararları (red, ıslah, düşme, bozma), CMK’nun 309.

maddesinin temyiz kanun yoluna yaptığı gönderme gereği kanun ya-

rarına bozma yolunda da verebilir. Öte yandan derhal beraat kararı

verilebilecek hallerde

, ceza dairesi düşme hükmü vermemeli, hükmü

bozarak ıslah etmelidir.

Yargıtay’ın hükmü kanun yararına bozması halinde bozma son-

rası yapılacak işlemler, bozma nedeninin CMK’nun 309/4. maddesinin

hangi bendi kapsamında mütalaa edildiğine göre değişkenlik gösterir.

Birden fazla bozma nedeni olması halinde her bir neden ayrı ayrı ince-

lenerek karar verilir.

Doktrinde, Yargıtay’ın kanun yararına bozma talebinde yer alan

bozma nedenleri dışında kalan hukuka aykırılıkları göstermekle yü-

kümlü olmadığı yönünde görüşler bulunmakla birlikte; uygulamada,

Yargıtay’ın inceleme sırasında bozma nedeni olan hukuka aykırılığın

yanı sıra başka hukuka aykırılık hallerine de rastlaması durumunda,

bu hukuka aykırılıklar giderilmeden uyuşmazlık konusu hakkında

karar verilmesinin kanun yararına bozma kurumunun amacına hiz-

met etmeyeceği, hatta bünyesinde hukuka aykırılık taşıyan hükümle-

rin uygulanması, onaylanması sonucunu doğuracağı düşüncesinden

hareketle hukuka aykırılığı saptanan diğer hususlarla ilgili olmak

üzere kanun yararına bozmaya başvurulması için dosyanın reddedi-

lerek merciine tevdi edildiği ve söz konusu hukuka aykırılıklara da

işaret eden yeni başvuru üzerine karar verildiği görülmektedir.

Bkz., CMK, md. 223/9.

“Anahtar uydurmak suretiyle hırsızlık suçundan sanık hakkında; uyuşmazlık,

Özel Dairece hükmün yasa yararına bozma istemi üzerine incelendiği sırada, yasa

yararına bozma istemine konu edilmeyen başkaca hukuka aykırılık hallerinin

saptanması halinde izlenecek yöntemin belirlenmesine ilişkindir.

Çalınma sırasında eşyaya verilen zarar nedeniyle hırsızlık suçu dışında, ayrıca