

TBB Dergisi 2016 (122)
Süleyman TOPAK
293
III- HAKSIZ ŞART SAYILAN DURUMLAR
93/13 Sayılı Avrupa Birliği Yönergesinde belirtilen ve bu yönerge
hükmü doğrultusunda iç hukukumuzda Tüketici Sözleşmelerindeki
Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik hükümlerine dahil olan ve bu
yönetmeliğin
Ek
maddesinde sıralanan durumların varlığı halinde,
tüketici sözleşmelerindeki şartların haksız şart olarak nitelendirilece-
ği kabul edilmiştir. Buna göre
35
;
“ a) Sözleşmeyi düzenleyenin bir fiili veya ihmali nedeniyle, tüketicinin
hayatını kaybetmesi, yaralanması veya maddi zarara uğraması halinde, söz-
leşmeyi düzenleyenin yasal sorumluluğunu kaldıran veya sınırlayan şartlar,
b) Sözleşmeyi düzenleyenin, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerin-
den herhangi birini tamamen veya kısmen ifa etmemesi veya ayıplı ifa etmesi
halinde, tüketicinin herhangi bir alacağını sözleşmeyi düzenleyene karşı var
olan bir borcuyla takas etme hakkı dahil, sözleşmeyi düzenleyene veya bir
üçüncü şahsa yöneltebileceği yasal haklarını ortadan kaldıran ya da ölçüsüz
şekilde sınırlayan şartlar,
c) Sözleşmeyi düzenleyenin, sadece kendisi tarafından belirlenen koşul-
larda edimini ifa edeceği, buna karşılık tüketicinin her halde ifa ile yükümlü
tutulduğu şartlar,
ç) Tüketicinin sözleşmeyi kurmaktan veya ifa etmekten vazgeçmesi hal-
lerinde sözleşmeyi düzenleyene tüketicinin kendisine ödediği bedeli muhafaza
etme hakkı tanıyan, ancak sözleşmeyi düzenleyenin aynı türden davranışları
için tüketiciye benzer bir tazminat hakkı tanımayan şartlar,
d) Yükümlülüklerini yerine getirmeyen tüketicinin, orantısız biçimde
yüksek bir tazminat ödemesini gerektiren şartlar,
e) Sözleşmeyi düzenleyene, sözleşmeyi keyfi bir şekilde fesh etme hakkı
tanıyan ancak tüketiciye aynı hakkı vermeyen şartlar ile sözleşmeyi düzenle-
yenin fesih hakkını kullanmasına rağmen, henüz ifa etmediği edimler karşılı-
ğında almış olduklarını muhafaza etme hakkı veren şartlar,
f) Sözleşmeyi düzenleyene, haklı sebeplerin var olduğu durumlar hariç
olmak üzere, belirsiz süreli bir sözleşmeyi makul bir bildirimde bulunmaksızın
ve süre tanımaksızın fesh etme hakkı tanıyan şartlar,
35
(RG. 17.06.2014 , S.29033).