dergi-122

TBB Dergisi 2016 (122)

Taylan BARIN

süre geçmesiyle hâkimiyeti altında bulunan taşınır veya taşınmaz ma-

lın mülkiyetini kazanımı olarak tanımlanabilir.

Kazandırıcı zamanaşımı kurumunun ortaya çıktığı günden bugü-

ne değişmeyen bir şey vardır; o da kurumun ortaya çıkış amacıdır. Bu

amaç, taşınır veya taşınmaz malın mülkiyeti üzerindeki olası uyuş-

mazlıkların ortaya çıkışını engellemek suretiyle kamu düzeninin ko-

runmasıdır.

Gülümser’in de ifade ettiği gibi;

“Uzun müddet devam eden hukuka aykırı bir durumun neticede

hukukîleşmesi, hukuk politikasına ait şu mülâhazalara dayanır: zilye-

din durumu ilânihaye muallâkta ve güvensizlik içinde bırakılmamalı,

uzun senelerden beri müesses fi’li durum, mazinin çok defa sıhhatini

gölgelediği iddialarla ortadan kaldırılmak tehlikesine karşı korunmalı

ve zilyedlik ile açıklanan zahirî ve fi’li durumla gerçek hak arasındaki

aykırılığa bir son verilmelidir. Böylece iktisabı müruru zaman müesse-

sesi, zilyedlerin hukukî emniyetinde ve mahkemelerin yükünün azal-

tılmasındaki umumi menfaatlere hizmet ettiği gibi, çok eski zaman-

lardan çıkarılan taleplerle hakkaniyete aykırı surette tahmiline karşı

ferdi menfaatlerin de korunmasına yarar

”

Kazandırıcı zamanaşımı kurumunun ortaya çıkışından bugü-

ne kadarki seyrine hızlıca göz attığımızda gördüğümüz bu tabloyla,

Bankacılık Kanunu’nun ilgili düzenlemesi arasında, bilhassa da amaç

bakımından hiçbir benzerlik bulunmamaktadır. Herhangi bir mudi-

nin bankalar nezdinde unuttuğu bir mevduat ve sair kıymetlerin 10

yıl sonra zamanaşımına uğraması ve bunların TMSF’ye dolayısıyla da

devlete devredilmesinin hukuki olarak zamanaşımıyla alakası görü-

lememiştir. Özellikle, kazandırıcı zamanaşımının 2500 yıl önce ortaya

çıkışından günümüze kadar aynı kalan amacına baktığımızda, ban-

nan kimse” olarak tanımlanmaktadır.

“Roma Hukuku kaynaklarında “kanun tarafından belirlenen bir süre boyunca de-

vam eden zilyetlikle mülkiyetin iktisabı” olarak tanımlanan usucapio’nun ortaya

çıkış nedeni her ne kadar belli bir süre devam eden zilyetliğe, mülkiyet hakkının

tanınması gibi görünse de, gerçekte böyle bir kuruma gerek duyulma nedeninin,

kamu yararının sağlanması ve kamu düzeninin korunması düşüncesi olduğu kay-

nakların incelenmesiyle açıkça anlaşılacaktır.” Nadi A. Günal, “Roma Hukukun-

da Kazandırıcı Zamanaşımı ile Mülkiyetin İktisabının Yeri ve Önemi”,

AÜHFD

Ankara yıl: 1998, cilt:47, sayı: 1-4, sayfa: 119-136. s. 126’dan aynen alınmıştır.

İsmet Gülümser, “İsviçre – Türk Hukukuna Göre İktisabi Müruru Zaman

”,

İÜHFM

, İstanbul, Cilt: 19, sayı: 1-2, s. 270-310, 270.