dergi 123

TBB Dergisi 2016 (123)

Ş. Barış ÖZÇELİK

321

aynı yönde hükümler içermektedir. Kanımca süre uzatımı öngören bu

hükümler, taraflar arasında, borcun mücbir sebeplerle zamanında ifa

edilmemesi halinde, ifa zamanının erteleneceği yönünde bir anlaşma

hükmündedir. Diğer bir ifadeyle, sözleşme hükmü niteliğindeki bu

hükümlerin gereği olarak, idare, mücbir sebeplerle borcunu zamanın-

da ifa edemeyen yükleniciye süre uzatımı vermek zorundadır. Böylece

ifa zamanı ertelenmiş ve borcunu zamanında ifa edemeyen yükleni-

ci temerrüde düşmemiş olur. Bunun sonucu olarak da yüklenici, TBK

hükümlerinden farklı olarak temerrüdün sadece kusura bağlı sonuç-

larından değil, tüm sonuçlarından kurtulur. Bu nedenle yüklenicinin

gecikme cezası veya herhangi bir tazminat ödemesi gerekmediği gibi,

idare de sözleşmeden dönemez. Burada açıklanan nedenlerle, eser

sözleşmesi niteliğindeki kamu ihale sözleşmelerinde, yüklenicinin işe

zamanında başlayamaması veya gereken tempoda sürdürememesi-

nin mücbir sebeplerden kaynaklanması durumunda da idarenin TBK

473/I uyarınca sözleşmeden dönememesi, aksine yükleniciye süre

uzatımı verilmesi gerekir.

4. Mücbir Sebeplerle Borcun Gereği Gibi İfa Edilememesinin

Sonuçları

Daha önce belirtildiği gibi, TBK hükümleri uyarınca, mücbir se-

beplerden kaynaklanan gereği gibi ifa etmeme hallerinde, alacaklı

sözleşmeye aykırı ifayı kabul etmediği takdirde borçlunun sorumlu

olmadığı temerrüt; kabul ettiği takdirde borçlunun sorumlu olmadığı

gereği gibi ifa etmeme söz konusu olur.

Mücbir sebeplerin borcun

gereği gibi ifasını engellemesi durumuyla ilgili olarak KİSK’te her-

hangi bir hüküm yer almamaktadır. Bununla birlikte YİGŞ ve MATS

hükümlerinin, KİSK 10 da göz önünde bulundurularak değerlendiril-

mesinden, kamu ihale sözleşmeleri açsından bu konunun genel hü-

kümlere benzer şekilde ele alındığı anlaşılmaktadır.

YİGŞ 25 hükmü uyarınca yapım işinin sözleşmeye aykırı olması

durumunda idare, yükleniciden sözleşmeye aykırılığın giderilmesini

ister. Bu durumda borcun ifası gecikmiş olur. Gereği gibi ifa etmeme-

EK-8)

Bilir, s. 115- 116; İbrahim Kaplan, “İnşaatın Teslim Süresinde Gecikmeler ve Mü-

teahhide Süre Uzatımı Verilmesini Gerektiren Durumlar”, Av. Dr. Faruk Erem

Armağanı, Ankara 1999, s. 381 vd.

Bkz. yuk. I, B, 4.