417 / 561
Serbest Bölgede İstisnaya Tabi İşçi Ücretlerinden Terkin Edilen Gelir Vergisi Tutarı...
416
kanun gerekçesi esas alındığında dahi, amaçlananın istisna konusu
tutarın işverene aktarılması olduğu sonucuna ulaşılamamaktadır.
Dikkate alınması gereken bir başka husus, işçiden kesilerek borç-
lanılan gelir vergisinin istisna kapsamına alınmasından sonra işvere-
ne mal edilmesinin, bir kaynak artırımı niteliği taşıdığı ve işçinin mül-
kiyet hakkına müdahale ettiğidir. Anayasa ile güvence altına alınmış
mülkiyet hakkının (md. 35), ancak kanunla sınırlanabileceği, dayanak
Geçici 3. maddenin ise sadece işçi için bir gelir vergisi istisnası öngör-
düğü düşünüldüğünde, idarenin görüşündeki hata daha bariz olarak
görülmektedir. Kanunun lafzıyla dahi işçiden kesilen gelir vergisinin
işverene aktar
ılacağı düzenlenmemişken,
kanun gerekçelerindeki
bir takım soyut ifadelere dayanılarak, bu istisnanın işçiden kesilen pa-
ranın işverene mal edilmesi sonucunu doğuracak şekilde bir kaynak
aktarımı yapılamaz. Aksi yöndeki yorum, istisnaların dar yorumlana-
cağı yönündeki yorum kuralına da aykırı düşecektir.
1.2.2. Yapılan Kesinti ile Beraber İşçinin İstisna Tutarı
Üzerindeki Hak Sahipliğinin Sona Erdiği Görüşü
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nca verilen görüşte is-
tisna konusu tutar üzerinde işçinin hak sahibi olmadığı, üç ayrı ör-
nek üzerinden tasnifle açıklanmaya çalışılmıştır. Buna göre, istisna
uygulaması kapsamında ilk örnek olan ücretlinin vergiden muaf ol-
ması halinde ücret pusulası düzenlenmeyecek, ikinci örnek olan üc-
retin istisnaya tabi tutulması halinde ise, bu tutar ücret bordrosunda
yer alan vergi matrahına dâhil edilmeyecektir. İlk iki örnekte yer alan
muafiyet/istisna konusu tutar için beyanname düzenlenmeyecek, hak
sahibi ücretli olduğundan net “
maaşta
” muafiyet ya da istisna tutarın-
da artış olacaktır. İdarenin verdiği üçüncü örnekte ise, kendi ifadesine
göre, “
bazı durumlarda gelir stopaj vergisi ilgili mevzuata göre hesap edilir ve
ken de istisna konusu tutarın işverene ait olması gerektiği yönündedir. Ancak bir
teşvik uygulamasının başarısız/yetersiz olması, o uygulamayı olduğundan farklı
yorumlamaya gerekçe olamayacağı gibi, yukarıda da belirtildiği üzere işçi ile net
ücret üzerinden sözleşme yapan işveren için istihdam yükü azalmakta, geçici 3.
madde işçi yanında işverenin de imal ettirdiği ürünlerin satışından doğan vergide
istisna uygulamakta ve yasal düzenleme, işçi ücretinden kesilen verginin işvere-
nin istisna uygulaması ile ilgili riskine karşı verilmiş bir ödül gibi yorumlanması-
na olanak tanımamaktadır.