Dergi(124)

Uluslararası Hukuk Açısından Sığınma, Göç, Nüfus Mübadelesi Vatansızlık...

534

1938-45 yılları arasında dünyası sarsan İkinci Dünya Savaşı sıra-

sında Londra’daki Komite ve Yüksek Komiserlik görevlerini sürdürür.

Müttefikler’in kurtardıkları ülkelerin halklarına yardım ve yabancı

ülkelerde bulunan kişilerin ülkelerine geri dönmesini sağlamak ama-

cıyla 19 Kasım 1943’te “Yardım ve Yeniden İnşa İçin Birleşmiş Milletler

Yönetimi” (

U.N.R.R.A

) adlı bir organ kurdukları görülür. Bu örgüt gö-

revlerini 1946’da kurulacak olan Uluslararası Sığınmacılar Örgütü’ne

devredecektir.

B.M.’nin kurulmasından sonra, 15 Aralık 1946 tarihli Genel Kurul

Kararı’yla geçici olarak kurulan ve bazı bakımlardan devletler üstü

nitelik taşıyan bir uzmanlık kuruluşu olan Sığınmacılar Uluslararası

Örgütü (

I.R.O.

) oluşturulmuştur. 14 Aralık 1952 tarihine dek etkinli-

ğini devam ettiren bu örgütün yerini B.M. Sığınmacılar Yüksek Komi-

serliği (

UNHCR

) almıştır.

Benzer biçimde yine özel bir sorun, bir başka deyişle bölgesel kö-

kenli bir durumu olan Filistinli sığınmacılar için ise 11 Aralık 1948

tarihinde Filistinli Sığınmacılara yardım (

U.N. Conciliation Commis-

sion

) adını taşıyan geçici bir organın kurulduğu görülür. Bu birimin

yerini almak üzere 19 Kasım 1948’de kabul edilen Genel Kurul Kara-

rıyla B.M. Filistinli Sığınmacılara B.M. Yardımı (

United Nations Relief

For Palestinian Refugees - UNRPR

) alacaktır. B.M. Genel Kurulu’nun

8 Aralık 1949 tarihli kararıyla Ortadoğu’daki Filistinli Sığınmacılara

Yardım ve Çalışmalar Birleşmiş Milletler Ofisi (

U.N.R.W.A.

) kurulmuş

ve önceki organın yerini almıştır. Bu ofis, Filistinli sığınmacılar sorunu

sürdüğünden, etkinliğini günümüzde de sürdürmektedir

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 3 Aralık 1949 tarihinde ka-

bul ettiği kararla kurulan ve 1 Ocak 1951’de etkin olarak çalışmaya baş-

layan Birleşmiş Milletler Sığınmacılar Yüksek Komiserliği (

UNHCR

günümüzde sığınmayla bağlantılı sorunların çözümünde yetkili uz-

manlık kuruluşu olarak etkinliklerini sürdürmektedir.

(iii) II. (

İkinci

) Dünya Savaşı’ndan sonra yaratılan sığınmacı hu-

kuku:

Daha savaş sürürken, savaşın ardından evrensel olacak bir örgü-

Gilbert Jaeger, “On the history of the International protection of refugees”, Inter-

national Review of the Red Cross, September 2001, Vol. 83, No.843, p. 727-737.