155 / 417
Mükellefin Özelge Yoluyla İzahat Talep Hakkı, Hukuki Sonuçları ve Bazı Tartışmalı Konular
154
5432 sayılı Kanun’u yürürlükten kaldıran 213 sayılı Vergi Usul Ka-
nunu ile mükellefin izahat talep hakkı bazı kelime düzeltmeleri ve ce-
zanın kesilmeyeceği hükmüne doğrudan maddede yer vermek şeklin-
deki değişiklik dışında aynen korunmuştur. Söz konusu iki Kanun’da
yer alan mükellefin izahat talep hakkına ilişkin düzenlemeler aşağıda
verilmiştir:
Tablo 1:
5432 ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunlarında Mükellefin İzahat Talep
Hakkını Düzenleyen Madde Metinlerinin Karşılaştırılması
5432 sayılı (Mülga)Vergi Usul
Kanunu’nun 390
ı
ncı maddesi
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 413
üncü maddesinin ilk hali*
Mükelleflerin izahat talebinde bulunabi-
lecekleri
“ÜÇ YÜZ DOKSANINCI MADDE —
Mükellefler, Maliye Bakanlığından veya
Maliye Bakanlığının bu hususta yetkili
kıldığı makamlardan vergi durumları ve
vergi uygulaması bak
ımın
dan müphem
ve tereddüdü mucip gördükleri hususlar
hakkında izahat istiyebilirler.
Yetkili makamlar yazı ile istenecek
izahatı en kısa bir zamanda cevaplamak
mecburiyetindedirler.
Alacakları cevaplara göre hareket eden
mükelleflerin cezayi
müstelzim muame-
leleri hakkında bu kanunun yanılma
hükmü uygulanır.”
Mükelleflerin izahat talebinde bulunabi-
lecekleri
MADDE 413— Mükellefler, Maliye
Bakanlığından veya Maliye Bakanlığının
bu hususta yetkili kıldığı makamlardan
vergi durumları ve vergi uygula
n
ması
bak
ımın
dan müphem ve tereddüdü mu-
cip gördükleri hususlar hakkında izahat
ist
e
yebilirler.
Yetkili makamlar yazı ile istenecek
izahatı en kısa bir zamanda cevaplamak
mecburiyetindedirler.
Alacakları cevaplara göre hareket eden
mükelleflerin
bu hareketleri cezayı istil-
zam etse dahi ceza kesilmez.”
* Metindeki koyu yazım, iki metin arasındaki farklılığı göstermek amacıyla tarafı-
mızdan yapılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 413 üncü maddesi 2003 ve 2010
yıllarında olmak üzere iki defa değiştirilmiştir. İlk değişiklik 4962 sa-
yılı Kanun’un 17/A-b maddesiyle, anılan maddenin ikinci fıkrasında
yer alan
“en kısa zamanda”
ibaresi yerine
“yazı ile veya sirkülerle”
ibaresi
konulmak suretiyle yapılmıştır. Yapılan değişiklikle ilgili mükellefe
yönelik verilen özelgelerin yanı sıra idarenin sirküler yoluyla çok sa-
yıda mükellefi ilgilendiren konularda izahatta bulunabilmesinin yolu
açılmıştır. Ancak, ibare değişikliği şeklinde yapılan yeni düzenleme-
de izahatın
“en kısa zamanda”
verilmesi ibaresinin madde metninden
çıkarılması, izahat talep etme hakkı açısından izahatın verilmesinde