125

Mükellefin Özelge Yoluyla İzahat Talep Hakkı, Hukuki Sonuçları ve Bazı Tartışmalı Konular

160

yönetmelikle belirleneceği hüküm altına alınmıştır. Maliye Bakanlığı

söz konusu yetkiye dayanarak, Mükelleflerin İzahat Taleplerinin Cevap-

landırılmasına Dair Yönetmeliği yayınlamış ve bu yönetmelikte, özelge

talepleri için yazılı müracaat yanında bazı ilave şartlar getirmiştir.

Söz konusu Yönetmelik uyarınca, özelge talepleri Gelir İdaresi

Başkanlığı’nın internet sitesinde bir örneği yer alan Özelge Talep For-

mu kullanılmak suretiyle yapılabilmektedir. Söz konusu form kulla-

nılmaksızın yapılacak özelge talepleri idarece kabul edilmemektedir.

Mükellefler geçmişte, herhangi bir formata tabi olmaksızın bir di-

lekçe yolu ile özelge talep başvurusunda bulunabilmekteydiler. Yeni

sistemle birlikte artık mükellefler Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet

sitesinde yer alan Özelge Talep Formunu doldurmak zorundadırlar.

Üç bölümden oluşan formun birinci bölümünde, başvuruda bulunan

mükellefin kimliğine ilişkin bilgiler; ikinci bölümünde özelge talebi-

nin içeriğine ilişkin bilgiler; üçüncü bölümde ise başvuru ekinde yer

alan belgeler ve mükellefin işlemlerini yürüten meslek mensuplarına

ilişkin bilgilerin yer aldığı

diğer bilgiler

yer almaktadır.

Talep formu uygulaması ile başvurular bir standarda kavuştu-

rulmuştur. Tereddüt edilen konu hakkında mükellefin kişisel hukuki

değerlendirmesinin de başvuruda yer alması hususu, konuya ilişkin

mükellefin yaklaşımının idareye iletilmesini sağlayan bir mekanizma

olması nedeniyle olumlu bir uygulamadır. Ancak izahat taleplerinin

özelge talep formu doldurulmak suretiyle yapılma zorunluluğu ve bu

şarta uymayan izahat taleplerinin kabul edilmemesi hususu; Kanun-

da yer almayan, ancak Yönetmelikle düzenlenen bir şekil şartının ye-

rine getirilmemesi nedeniyle izahat talep etme hakkının kullanılma-

sını güçleştiren, hatta engelleyen bir nitelik arz edebilecektir. Mükellef

odaklı idarenin yapması gereken, mükelleflere tanınmış hakların kul-

lanımını kolaylaştırmaktır. Bu kapsamda, bir izahat talebinde bulunul-

ması için gerekli olan, mükellefe ilişkin bilgiler ile ne hakkında izahat

talep edildiği konusundaki bilgilerin yer aldığı yazılı taleplerin işleme

konulması; eksik bilgi veya belge bulunduğu düşünülen durumlarda,

mükelleflerden bunların tamamlanmasının istenmesi yöntemi mükel-

lef haklarını önceleyen daha uygun bir yaklaşım olacaktır.

Bu konuda Kamu Denetçiliği Kurumu’na müracaatta benimsenen yöntem benim-

senebilir. Kamu Denetçiliği Kurumu’na şikâyet başvurusunun, Kamu Denetçiliği