125

Mükellefin Özelge Yoluyla İzahat Talep Hakkı, Hukuki Sonuçları ve Bazı Tartışmalı Konular

166

sadece cezanın kesilmemesi ve gecikme faizinin hesaplanmaması de-

ğil; tarhiyatın da yapılmaması, başka bir deyişle verginin de aranma-

ması gerektiği görüşü ileri sürülmektedir.

Bu görüşün kendi içinde

tutarlı olduğunu; ancak özelge nedeniyle tarhiyatın da yapılmaması

şeklinde bir uygulamanın özelge sisteminde; özelge verilecek konular,

özelgelerin verilme aşamasının araştırma ve bazı özellikli durumlar

için ayrıntılı inceleme süreçlerini içermesi, özelge verilmesinde süre

tayini gibi alanlarda yapılacak ciddi düzenlemeler ve iyileştirmeler

sonrasında hayata geçirilmesinin daha uygun bir yaklaşım olacağı dü-

şünülmektedir. Çünkü özelge sistemi, mevcut haliyle dahi özelgelerin

isteyerek ya da istemeyerek ayrıcalıklı durumlar yaratılmasına sebep

olabildiği gerekçesiyle eleştirilmekte; özelge konusundaki spekülas-

yonlar ve yaşanan diğer sorunlar nedeniyle özelge uygulamasına son

verilmesinin faydalı olduğu görüşü dile getirilmektedir.

Bu neden-

le, kamuoyunda idari nitelikli bir yorum ile bazı kesimlerden vergi

alınmadığı şeklinde bir algı oluşturmayacak sağlam hukuki ve idari

altyapının teşkili önem taşımaktadır.

4.2. Vergi İnceleme Sürecinde Özelgelerin Hukuki Etki ve

Sonuçları

Özelgenin vergi inceleme sürecinde ne şekilde değerlendirileceği

ve ne tür hukuki sonuç doğuracağı hususu, özelgenin ne ölçüde ve

kimler için bağlayıcı olduğu ile doğrudan ilişkilidir.

Uygulamada özelgelerin inceleme elemanları açısından bağlayıcı

olup olmadığı hususu uzun süre tartışma konusu olmuştur. 6009 sayılı

Kanun’la VUK’un incelemede uyulacak usul ve esasları düzenleyen

140 ıncı maddesinde yapılan değişiklik ile özelgelerin inceleme süre-

cinde ne şekilde değerlendirileceği hususu kanun düzeyinde büyük

ölçüde açıklığa kavuşturulmuştur. Aşağıda yeni düzenleme çerçeve-

sinde, özelgenin inceleme sürecindeki hukuki etki ve sonuçları alt baş-

lıklar halinde incelenmektedir.

Funda Başaran Yavaşlar, “Hukuki Güvenlik İlkesinin Bir Alt İlkesi Olarak Vergi

Hukukunda Yasallık İlkesi”, Hukuk Güvenliği, Kamu Hukukçular Platformu 8-9

Kasım 2013 Ankara, Türkiye Barolar Birliği, 2015, Ankara, s.198.

Ahmet Ozansoy, “Özelge Müessesesinin Özellikleri”,

Yaklaşım

, Sayı: 207, Mart

2010.