275 / 417
Sözleşmenin Devri
274
ğacak hak ve borçları da devralmış olur. Sözleşmenin devriyle birlikte
asıl sözleşmenin kurulması aşamasından doğan hukuki sonuçlar artık
devralan tarafı ilgilendirir. Buna göre, sözleşmeyi devralan taraf asıl
sözleşmenin kurulması sırasındaki şartlardan anlaşılan irade beyan-
larının yorumunu kabul etmelidir.
37
B. Borç İlişkileri Bakımından Sonuçları
Sözleşmenin devriyle birlikte devreden taraf sözleşme ilişkisinden
çıkar ve onun yerini sözleşmeyi devralan taraf alır. Sözleşmenin devri
sonucunda sözleşmeyi devreden taraf sözleşmeden doğan tüm hak ve
borçları devralana bırakmaktadır. Burada önem arz eden konulardan
biri yenilik doğuran hakların
38
durumudur. Yenilik doğuran haklar,
tek taraflı bir hukuki işlemle bir hukuki ilişkiyi kurmak, içeriğini de-
ğiştirmek veya sona erdirmek suretiyle başka bir şahsın hukuk ala-
nında değişiklikler meydana getirebilme yetkisi veren haklar olarak
tanımlanmaktadır.
39
Yenilik doğuran haklar, doğuş nedenlerine (söz-
leşmeden veya kanundan doğabilir), içeriklerine (kurucu, değiştirici,
bozucu yenilik doğuran haklar), etki ve sonuçlarına (özel yenilik do-
ğuran haklar, yenilik doğuran dava hakları) göre çeşitli türlere ayrılır.
40
Sözleşmenin devriyle birlikte yenilik doğuran hakların da devredilip
devredilemeyeceği konusuna geçmeden önce bu hakların devredilip
devredilemeyeceği sorusu irdelenmelidir. Doktrindeki baskın görüşe
göre, yenilik doğuran hakkın sahibinin bu hakkın devrinde menfaati
olduğu hallerde sözleşme özgürlüğü gereği yenilik doğuran haklarını
üçüncü bir kişiye devredebilir. Ancak, burada dikkat edilmesi gere-
ken husus yenilik doğuran hakların devrine engel olan özellikli bir
durumun olup olmadığıdır. Örneğin, şahsa sıkı sıkıya bağlı haklarda
(bağışlamayı geri alma) veya devir yasağı olan durumlarda hak sahip-
liğinde değişiklik mümkün değildir.
41
Sözleşmenin devriyle birlikte alacak ve borçların yanı sıra yenilik
37
Ayrancı, 117-119.
38
Yenilik doğuran haklar konusunda detaylı bilgi için bkz. Buz, Yenilik Doğuran
Haklar, 55 vd.
39
Buz, Yenilik Doğuran Haklar, 57. Ayrıca bkz. Eren, 61. Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku
Genel Hükümler, 21.
40
Eren, 62-65.
41
Buz, Yenilik Doğuran Haklar, 267-275. Eren, 69.