125

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararlarının Denetiminde Kanun Yolu Sorunu

Genel itiraza ilişkin StPO m.304 uyarınca; ilk derece mahkemesi

ile istinaf mahkemelerinin ara kararlarına ve başkanın kararlarına, ön

soruşturmadaki hâkimin ve naip veya istinabe olunan hâkimin ka-

rarlarına karşı itiraz yolu tanınmıştır. Tanık, bilirkişi ve diğer şahıslar

da yargılama süjesi olmalarına bakılmaksızın, kendilerini ilgilendiren

mahkeme ara kararları ile hâkim kararlarına karşı itiraz yoluna baş-

vurabilirler.

Federal Temyiz Mahkemesi ile eyalet yüksek mahkemelerinin ara

karar ve hâkimlik kararlarına karşı ise itiraz yolu tanınmamıştır. Fa-

kat eyalet yüksek mahkemelerinin ilk derece mahkemesi olarak yet-

kili olduğu işlerde, StPO m. 304’de sayılan tutuklama, gözlem altına

alma, el koyma ve maddede sayılan diğer kararlara karşı kanun yolu-

na başvurulması mümkündür.

StPO m.306/II uyarınca; kararına itiraz edilen mahkeme veya baş-

kan, itirazı temelli

(esaslı, begründet)

bulursa, isteğe uygun olarak kara-

rı düzeltebilir; aksi takdirde derhal, en geç üç gün geçmesinden önce

itirazı, onu inceleyecek olan mahkemeye iletmeye mecburdur.

StPO m. 308’de iseitiraz mahkemesinin yetkileri düzenlenmiştir.

İtiraz mahkemesi araştırma yapılmasına karar verebileceği gibi, ken-

disi de araştırma yapabilir.

İtiraz davası üzerine karar, sözlü duruşma yapılmaksızın verilir;

uygun hallerde savcılık dinlenir. İtiraz davası temelli bulunursa, iti-

raz mahkemesi aynı zamanda esas hakkında gereken kararı da verir

(StPO m.309). İtiraz mahkemesi, yasada sınırlayıcı bir düzenleme bu-

lunmadıkça takdir yetkisine taalluk eden hususları da inceleyip esas

hakkında karar verebilir.

İtiraz mahkemesi sadece sınırlı istisnai durumlarda dava dosyası-

nı geri gönderebilir.

İtiraz incelemesi yapan mahkemenin gidereme-

yeceği nitelikte bir muhakeme engeli söz konusu ise ya da zorunlu

nitelikteki sözlü dinleme kuralına uyulmamış olması

ve görevini

yapmaktan kanun gereğince yasaklanmış hâkimin hükme katılma-

s.225.

Hamburg MDR 70, 255; Schleswig NJW 76, 1467; Gossner/Cierniak, s.1202.

BGH NJW 64, 2119;

KG NStZ 99, 320; Düsseldorf StV 87, 257; Koblenz NStZ 84, 189.