125

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararlarının Denetiminde Kanun Yolu Sorunu

CMK’da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasında itiraz usulü

ve merci ile ilgili özel bir düzenleme bulunmadığından genel itiraz

hükümleri uygulanması gerekmektedir (m. 268 vd.).

CMK’da;

“Hâkim kararları ile kanunun gösterdiği hâllerde, mahkeme

kararlarına karşı itiraz yoluna gidilebilir.”

şeklinde bir düzenlemeye yer

verilmiştir (m.267). İtirazın konusunu hüküm adı verilen son kararlar-

dan önce verilen ve son karara esas teşkil etmeyen ara kararları oluş-

turmaktadır.

Ancak mehaz Kanun’dan farklı olarak, CMK’da itiraza

ilişkin düzenlemede hükümle maddi içeriği ve zamanı itibariyle bağ-

lantısı bulunan, temyiz (faaliyete geçtiğinde istinaf) aşamasında ince-

lenecek olguların itiraz kanun yolunda incelenmeyeceğine ilişkin bir

düzenleme bulunmamaktadır.

CMK’nın itiraza ilişkin genel hükümleri incelendiğinde; öncelikle

belirtmek gerekir ki, itiraz mercii, sadece başvuruda hatalı olduğu id-

dia edilen noktaları inceleyecektir. Ayrıca itiraz mercii, hukuki so-

runla birlikte maddi sorunu da ele alabilmekte, gerekli gördüğü ince-

leme ve araştırmayı kendisi yapabileceği gibi, bunun yapılmasını da

emredebilmektedir (m.270).

Bu soruşturma dolayısıyla örneğin keşif

yapılabilir, tanık dinlenebilir.

İtiraz incelemesi kural olarak evrak üzerinde ve duruşmasız ola-

rak yapılabilir. İtiraz merci, ancak delil tartışmasını gerektirmeyen

konuları ele alabilir ve karara bağlayabilir. Dolayısıyla duruşmada

kanıtlarla doğrudan temas etme olanağı bulunmayan merciin, kanıt

değerlendirmesi yaparak yeni bir hüküm tesisi, itiraz kurumunun ni-

teliğine aykırıdır.

İtiraz yoluna başvurabilecekler ise, kanun yoluna başvurma eh-

liyetine ilişkin genel hükümler kapsamında belirlenecektir (m. 260

vd.)

denetim yapılabilmesini sağlamak için, mahal mahkemesince dosyanın onaylı

suretinin çıkartılıp aslı ve onaylı suretlerinin ayrı ayrı ilgili denetim mercilerine

gönderilmesi önerilmektedir.

Devrim Aydın, “Ceza Muhakemesi Kanunu’nda İtiraz”,

Türkiye Barolar Birliği

Dergisi,

Ankara, 2006, S.65, s.71.

Nevzat Toroslu/Metin Feyzioğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara, 2014,

s.335; Nurullah Kunter/Feridun Yenisey/Ayşe Nuhoğlu, Muhakeme Hukuku

Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, İkinci Kitap, İstanbul, 2006, s. 1332.

Nur Centel/Hamide Zafer, Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul, 2010, s. 738.

“Kanun yolu ehliyeti” ile ilgili ayrıntılı bilgi için bkz. Sarıgül- İstinaf, s.37 vd.