125

TBB Dergisi 2016 (125)

Hasan DURSUN

çıkartılmıştır. Bu kanun ile özel hukuk hükümlerine tabi ve Türkiye’de

kurulmuş sermaye şirketi statüsüne sahip sermaye şirketlerinin oto-

yolların ve üzerindeki bütün tesislerin yapımı, bakımı ve işletilmeleri

ile görevlendirilmeleri düzenlenmiş ve bu amaçla Karayolları Genel

Müdürlüğü ile söz konusu şirketler arasında yapılacak görevlendirme

sözleşmelerinin otoyolun veya hizmet tesislerinin projelendirilerek

veya projesine göre yapımı, bakımı ve işletilmesini kapsayabileceği

gibi otoyolların, işletme ve bakım tesislerinin veya hizmet tesislerinin

bakımı, iyileştirilmesi, genişletilmesi ve işletme hakkının devri şeklin-

de de olabileceği belirtilmiştir.

Daha sonra ise 8.6.1994 tarih ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hiz-

metlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında

Kanun kabul edilmiştir. Bu kanunun 2. maddesinde, Kanunun kapsa-

mına giren yatırım ve hizmetler; köprü, tünel, baraj, sulama, içme ve

kullanma suyu, arıtma tesisi, kanalizasyon, haberleşme, enerji üretimi,

iletimi, dağıtımı, maden ve işletmeleri, fabrika ve benzeri tesisler, çev-

re kirliliğini önleyici yatırımlar, otoyol, demiryolu, yeraltı ve yerüstü

otoparkı ve sivil kullanıma yönelik deniz ve hava limanları ve benzeri

yatırım ve hizmetler şeklinde; bu hizmet ve yatırımların yaptırılması,

işletilmesi ve devredilmesi konularında, yap-işlet-devret modeli çerçe-

vesinde sermaye şirketlerinin veya yabancı şirketlerin görevlendiril-

mesine olanak sağlanmıştır. Kanun’un 5. maddesinde ise Yüksek Plan-

lama Kurulunca belirlenen idare ile sermaye şirketi veya yabancı şirket

arasında imtiyaz teşkil etmeyecek nitelikte bir sözleşme yapılacağı ve

bu sözleşmenin özel hukuk hükümlerine tabi olacağı belirtilmiştir.

Kanun’un 14. maddesinin 2. tümcesinde ise bu kanuna göre yapılacak

yatırım ve hizmetler hakkında 10 Haziran 1326 tarihli Menafii Umumi-

yeye Müteallik İmtiyazat Hakkında Kanun ile 25.6.1932 tarihli ve 2025

sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmayacağı belirtilmiştir.

Bu kanunun tümünün iptal istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne

dava açılmış, Anayasa Mahkemesi’nin 28.6.1995 tarih ve E. 1994/71, K.

1995/23 sayılı kararıyla 3996 sayılı Kanun’un 5. maddesi ve 14. madde-

sinin 2. tümcesi iptal edilmiştir.

Mahkeme, iptal gerekçesinde; 3996

sayılı Kanun’un 2. maddesinde sayılan yatırım ve hizmetlerin klâsik

kamu hizmetleri olduğunu, bunların toplumun ortak gereksinimlerini

Bkz. 20.3.1996 tarih ve 22586 sayılı R.G.