Sayi126

TBB Dergisi 2016 (126)

Züleyha KESKİN

245

rudan para cezası verilmesini gerektiren suçlar için öngörülen temyiz

edilebilme sınırının, adalet duygusunu rencide edecek veya hukuk

devleti kavramıyla bağdaşmayacak sonuçlara yol açacak boyutta bu-

lunmadığı, Yargıtay’ın iş yükünü artırmama saikiyle bazı suçlardan

ötürü verilen kararlara karşı temyiz yoluna başvurulmasına yasa ile

sınır getirilmesinde, Anayasa’nın 2., 36., 141. ve 142. maddelerine aykırı

bir yönü bulunmadığına işaret etmiştir.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesi de tek dereceli

yargılama sistemine yoğunluk vermiş, iki dereceli yargılama zorunlu-

luğu üzerinde durmamıştır. Ancak Ek 7 nolu Protokol

ile ceza davala-

rında iki dereceli yargılama sistemi zorunluluğu getirilmiştir. Bunun-

la birlikte suçun hafif cinsten olması, sanığın ilk derece olarak yüksek

yargı yerinde yargılanmış olması gibi durumlarda bu zorunluluk

aranmayacaktır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de bütün davalar-

da iki dereceli yargılamanın zorunlu olduğunu kabul etmemektedir.

Canbaz/Türkiye

davasında mahkemelerin önüne çok sayıda daha az

önemli dava gelip iş yükünü arttırmamak gibi meşru bir amaç ile tem-

yiz yoluna başvuru için getirilen parasal sınırlamanın adil yargılanma

hakkını zedelemediği kanaatine varılarak Avrupa İnsan Hakları Mah-

kemesi tarafından başvuru reddedilmiştir.

Bu konuda Anayasa Mahkemesi’nin yakın tarihli bireysel başvuru kararları için

bkz. M. Kemal Sungur Kararı, 2013/2507, 06.03.2014, par. 45; Tufan Şahin Kararı,

2012/799, 26.02.2014, par. 48.

Ek 7 Nolu Protokol’ün 2. maddesi - İki Dereceli Yargılama Protokol’ünün “Cezai

konularda iki dereceli yargılama hakkı” başlıklı 2. maddesinde;

“1.Bir mahkeme tarafından cezai bir suçtan mahkûm edilen her kişi, mahkûmiyet

ya da ceza hükmünü daha yüksek bir mahkemeye yeniden inceletme hakkını haiz

olacaktır. Bu hakkın kullanılması, kullanılabilme gerekçeleri de dâhil olmak üze-

re, yasayla düzenlenir.

hakkın kullanılması, yasada düzenlenmiş haliyle az önemli suçlar bakı-

mından, ya da ilgilinin birinci derece mahkemesi olarak en yüksek mahkeme-

de yargılandığı veya beraatını müteakip bunun temyiz edilmesi üzerine verilen

mahkûmiyet hallerinde istisnaya tabi tutulabilir.” ilkeleri getirilmiştir.

Başvuru No 35641/06, K.T.13.09.2011, bkz.

tes/eng/pages/search.aspx?i=001-57584#{“fulltext”:[“CANBAZ”],”item

id”:[“001-106525”]}

Yasemin Çağ, Yüksek Yargı Kurumlarının Avrupa Standartları Bakımından Rolle-

rinin Güçlendirilmesi Ortak Projesi, kapsamında düzenlenen konferans, Ankara,

pdf E.T.30.12.2015.