Sayi126

İdari Yargıda İstinaf Kanun Yolu

248

İstinaf düzenlemesinde dosyanın ilgili mahkemeye gönderilmesi

gerektiği durumlar bakımından itiraz düzenlemesinde yer almayan

“

yetkisiz mahkeme

reddedilmiş hakim

”

tarafından davaya bakılmış ol-

ması durumu da yer almaktadır. Bu bakımdan istinaf incelemesinden

sonra ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilecek neden-

lerin arttırıldığını söyleyebiliriz.

İtiraza ve istinafa ilişkin düzenlemeler arasında temel farklardan

biri şudur: itiraz incelemesinde bölge idare mahkemesi ilk inceleme

üzerine verilen kararlara karşı itirazı haklı bulursa veya dava görevsiz

mahkeme tarafından bakılmışsa kararın

“bozularak”

ilk derece mah-

kemesine gönderir ancak istinafta kararın

“kaldır

ıl

arak”

ilk derece

mahkemesine gönderilmesinden bahsedilmektedir. Buradaki terim

farklılığı aslında istinaf kanun yolunda yeniden yargılama yapılarak

esas hakkında yeni bir kararın verileceğinin kabulünden ileri gelmek-

tedir. Aksi durumda esas hakkında karar veren iki mahkeme kararı

bulunması durumu söz konusu olacaktır. Nitekim bozma, temyiz ka-

nun yolunda verilen karar için kullanılan bir terimdir. Bu karar tem-

yiz mahkemesinin esas hakkında bir karar vermeyip esas hakkında

verilen kararı hukuka aykırı bularak ilk derece mahkemesine yeniden

göndermesi anlamına gelmektedir. Oysa istinaf yargılaması sonucu

verilen karara ilk derece mahkemesinin uyması beklenmez, bu karar

ancak temyiz kanun yoluna götürülebilir.

Bölge idare mahkemesi,

itiraz

başvurusu sonucunda ilk derece

mahkemesi tarafından verilen kararı yerinde bulursa kararı onar. Esas

hakkında yeni bir karar vermese de kararı onayarak “kesin nitelikte”

bir karar verir. Bu halde bölge idare mahkemelerinin dosya üzerinde

verdiği ya da maddi hataların düzeltilmesine ilişkin işlemi yine esas

hakkında karar sayılmaktadır. Ancak istinaf incelemesinde (İYUK

md. 45/3)

bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk dere-

ce mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun

reddine karar verecektir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi

mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verecektir. İstinaf

yargılaması sonucu temyizden farklı olarak onama, bozma gibi karar-

lar verilemeyecektir.

Maddenin 6. fıkrasına göre

bölge idare mahkemelerinin 46. mad-

deye göre temyize açık olmayan kararları kesindir. İtiraz düzenleme-

Sancakdar, s.30.