

TBB Dergisi 2016 (127)
Coşkun ÖZBUDAK
251
Bu durumda Yargıtay’ın bozma kararının ve Asliye Hukuk Mah-
kemesinin bozmaya uyma sonrası verdiği
karar verilmesine yer olmadığı
kararının hukuken ne anlam ifade ettiğinin saptanması, bizi doğru
cevaba götürecektir.
Ancak bu hususa geçmeden önce, (somut olaydaki uygulamadan
dolayı) çekişmesiz yargı kavramı ve kesinleşmiş bir kararın temyiz
edilebilirliği üzerinde durmakta yarar vardır.
Velayet altındaki çocuğun korunması için gerekli tedbirlerin alın-
ması; sübjektif hakların yokluğu, önleyici tesir ve kendiliğinden hare-
kete geçme ölçütlerine göre çekişmesiz yargı işidir.
4
Çekişmesiz yargının ayırt edici unsurları şu şekilde sıralanabilir;
-
Çekişmesiz yargıda aleniyet söz konusu olmadığı gibi duruşma yapılması
ise genellikle ihtiyaridir.
-
Çekişmesiz yargıda hâkimin kendiliğinden harekete geçmesi mümkün ol-
duğu gibi, hâkim tarafların talepleriyle de kural olarak bağlı değildir.
-
Çekişmesiz yargıda kendiliğinden araştırma ilkesi uygulanır.
-
Çekişmesiz yargıda verilen kararlar maddî anlamda kesin hüküm teşkil
etmez. Verilen kararın sonradan haksız görülmesi veya kararın verilme-
sinden sonra ortaya çıkan değişiklikler nedeniyle yeni bir karar verilmesi
mümkündür.
-
Çekişmesiz yargı kapsamında verilen kararlar herkese karşı geçerlidir.
-
Çekişmesiz yargıda da hukuki dinlenilme hakkının varlığı söz konusudur.
-
Çekişmesiz yargı kapsamında verilen kararlar maddî anlamda kesin hü-
küm gücünü sahip olmadıklarından değiştirilebilirler.
5
Çekişmesiz yargıda taraf değil “ilgili” kavramı vardır ve yargıla-
mada yer alsın almasın o konuda maddî hukuk temelli bağlantısı olan
4
Cenk Akil, “Vesayete İlişkin Olanlar Dışında Türk Medeni Kanunu’nda Yer
Alan Çekişmesiz Yargı İşleri”,
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergis
i, C. 62,
S. 4, Ankara, 2013, s. 931
5
Cenk Akil, agm., s. 958