398 / 437
AİHM’İN PERİNÇEK KARARI:
“SOYKIRIM İNKÂRI”/İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ
İKİLEMİNİN AŞILABİLİRLİĞİ
Deniz AKÇAY*
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Büyük Dairesi’nin
15.10.2015 tarihli
Perinçek
kararıyla, İsviçre Federal Mahkemesi’nin
başvuranının, 1915 olaylarının bir Ermeni Soykırımı olarak tanımla-
namayacağı yolundaki ifadelerininin İsviçre Ceza Kanunu’nun (İCK)
soykırımın inkârını düzenleyen mükerrer 261/4. maddesindeki suçu
işlemiş olduğu gerekçesiyle cezalandırılmasının, Avrupa İnsan Hak-
ları Sözleşmesi’nin (AİHS) düşünce özgürlüğüne ilişkin 10. maddesine
aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
1
Büyük Daire kararıyla, AİHM’in
daha önce 17.12.2013 tarihli Daire düzeyindeki ihlâl kararı
2
da çok
daha ayrıntılı gerekçelerle teyit edilmiş bulunmaktadır.
3
Büyük Daire önündeki prosedüre, başvuran ve dâvalı İsviçre
Hükûmeti dışında, Türkiye, Fransa ve Ermenistan Hükûmetleri ve ay-
rıca çok sayıda sivil toplum kuruluşu da müdahil sıfatıyla katılmış,
Ermenistan Hükûmeti’ne de ayrıca duruşmada görüşlerini açıklama
hakkı tanınmıştır.
4
*
Av. Dr.
1
Perinçek c. Suisse ( no. 27510/08), [GC], arrêt du 15 octobre 2015.
2
Perinçek c. Suisse ( no. 27510/08), arrêt du 17 décembre 2013.
3
Perinçek, s. 120.
4
Association Suisse-Arménie, Fédération des Associations turques de Suisse
romande, Conseil de Coordination des organisations arméniennes de France
(CCAF), Association turque des droits de l’homme, le Centre Vérité, Justice,
Mémoire et l’Institut pour l’étude du génocide et des droits de l’homme, Ligue
internationale contre le racisme et l’antisémitisme «LICRA», Centre de la protection
internationale, un groupe d’universitaires français et belges. Başvuranın Türkiye
Cumhuriyeti vatandaşı olması nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti
AİHS’nin 36/1. maddesinde öngörülen müdahale hakkını kullanarak prosedüre
katılmış, diğer hükûmet ve kuruluşlar ise AİHS’nin 36/2. maddesindeki
düzenleme uyarınca müdahil olma talebinde bulunma hakkını kullanarak ve
AİHM’in izni ile prosedüre katılmışlardır.
makaleler / articles