

TBB Dergisi 2016 (127)
Deniz AKÇAY
403
nün hangi gerekçelerle sınırlandırılabileceği konusunda klasikleşmiş
Handyside
kararında açıkça ifade özgürlüğünün sadece bilgilendirme
veya fikirlerin serbestçe dolaşımı açısından değil, ”...
Devleti ya da halkın
herhangi bir kesimini incitecek, korkutacak ya da kaygılandıracak
” ifadeler
açısından da AİHS’nin 10. maddesindeki güvencelerden yararlanacağı
kabul edilmiştir.
16
AİHS’nin 17. maddesinin uygulanmasında da Büyük Daire’nin
metodolojik bakımdan Daire’nin yaklaşımından ayrılmış olduğu gö-
rülmektedir: Daire, İsviçre Hükûmeti’nin, başvurunun 17. madde çer-
çevesinde kabul edilemez bulunması talebinde bulunmadığına işaret
ettikten
17
sonra başvuranın ifadelerinin nefret söylemi ve şiddete teş-
vik niteliğini taşımadığına dikkat çekerek
18
başvuranın ifade özgür-
lüğünden yararlanma hakkını kötüye kullanmamış olduğunu kabul
etmiş ve 17. maddeden kaynaklanabilecek bir gerekçe ile başvurunun
dayanaktan yoksun sayılamayacağı sonucuna varmıştır.
19
Diğer bir
deyişle, Daire, 17. maddedeki “hakkın kötüye kullanılması” kavramını
kendi inisiyatifiyle bir kabul edilebilirlik koşulu olarak değerlendirmiş
ve bu maddeyi “otonom”bir incelemeye tâbi tutmuştur.
20
Büyük Daire ise yeniden 17. maddeye atıfta bulunmakla birlikte,
başvuranın kullanmış olduğu ifadelerin nefret söylemi veya şidde-
ti tahrik edecek nitelikte olup olmadığı sorununun baştan çözümle-
nemeyeceğine işaret etmiş, bu problemin ifade özgürlüğüne yapılan
müdahalenin demokratik bir toplum açısından gerekli olup olmadığı
incelemesi ile kesiştiğini kabul ederek 17. madde incelemesini esasa
bağlamış
21
ve ancak 10. madde kapsamındaki ayrıntılı değerlendirme-
sini tamamladıktan sonra 17. madddenin uygulanmasına “mahal bu-
lunmadığına” karar vermiştir.
22
16
“.not only to “information” or “ideas” that are favourable received or regarded as
innofensive or as a matter of indifference, but also to those that offend, shock or
disturb the State or any sector of the population.” Handyside v. United Kingdom,
Application no. 549/72, judgment of 7 December 1976, par. 49
17
Perinçek 2013 kararı, par. 43
18
ibid. par. 52.
19
ibid. par.54, 55.
20
Louis -Marie Le Rouzic, Négationnisme, génocide et abus de droit, RDLF 2014,
chronique no.11
21
Perinçek, par. 115.
22
Perinçek, par.282:“Il s’ensuit également qu’il n’y a pas lieu d’appliquer l’article 17