399 / 437
AİHM’İn Perinçek Kararı: “Soykırım İnkârı”/İfade Özgürlüğü İkileminin Aşılabilirliği
398
Karar on lehte yedi aleyhte oy ile alınmıştır. Dâvalı hükûmetin
AİHM yargıcı Helen Keller de, daha önce Daire düzeyindeki tutumu-
nu yineleyerek ihlâl doğrultusunda oy kullanan yargıçlar arasında yer
almıştır.
5
Kısmen lehte kısmen aleyhte oy kullanmış olan Alman yar-
gıç Angelica Nussberger ise karara eklenen ayrı görüşünde, ihlâl lehi-
ne oy kullanmış olduğunu, ancak Mahkeme’nin ihlâl kararını dayan-
dırdığı bazı gerekçelerine katılmadığı açıklamasında bulunmuştur.
6
Perinçek
kararı, İsviçre Federal Mahkemesi’nin “Ermeni soykırı-
mını” inkâr ettiği gerekçesiyle başvurana uyguladığı İsviçre Ceza Ka-
nunu’ndaki (İCK) mükerrer 261/4. maddesindeki hükmün yorumuna
getirdiği açıklığın ötesinde, tüm AİHS’ne taraf olan devletlerin konu
hakkındaki tutumları açısından da geniş ve kalıcı sonuçları olabilecek
nitelikler taşımaktadır. Olası sonuç ve yansımalarına değinilmeden
önce, kararın olgusal dayanakları ile AİHM’in bunlara ilişkin hukuk-
sal değerlendirmelerini özetlemekte yarar bulunmaktadır.
Başvuran, 2005 yılında İsviçre’nin Bern, Lozan ve Zürih şehirle-
rinde düzenlenen üç konferansta özetle, Türklerle Ermenilerin yüzyıl-
lar boyunca bir arada barış içinde yaşamış olduklarını, ancak Birinci
Dünya Savaşı sırasında, Osmanlı Devleti’nin düşmana karşı mücadele
verdiği bir dönemde, Ermenilerin yabancı güçlerin kışkırtmalarıyla
Ruslarla işbirliği yapmaya itildiklerini ve bu ortamda maruz kaldık-
ları katliam ve tehcirin soykırım olarak tanımlanamayacağı, soykırım
iddiasının bir emperyalist yalandan ibaret olduğu görüşünü savun-
muştur.
“
İsviçre Ermenistan Derneği’nin
şikâyeti üzerine Lozan Polis
Mahkemesi’nde başlayan yargılama sürecinde başvuranın ifadele-
ri, İsviçre’nin Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 21.12.1965 tarih
ve 2106 A sayılı kararıyla kabul edilip 04.01.1969’da yürürlüğe giren
“
Her Türlü Irk Ayrımcılığının Tasfiye
Edilmesine Dair Irk Ayrımına ilişkin
BM Sözleşme”
sini onaylaması çerçevesinde İCK’ya eklediği ve “
alenen,
5
Keller’in Büyük Daire aşamasındaki prosedüre katılmamasına yönelik Ermenistan
Hükûmeti’nin talebi Büyük Daire Başkanı tarafından reddedilmiştir, Perinçek
2015, par. 5. İsviçre Hükûmeti’nin duruşma yapılmaması ya da yapılırsa gizlilik
kuralına uyulması yolundaki iki talebi de Mahkeme tarafından reddedilmiştir.
ibid. par.6
6
Perinçek, Opinion partiellement concordante, partiellement dissidente de la juge
Nussberger, s. 122-125.